Şükrü Elçin Kısaca Hayatı
kaynağı değiştir]
- Şâir Bozuntuları, (Şiirler)(Niyazi Hicrân-Damla ile birlikte), Hâfız Ali Matbaası, İzmir, 1932, 24 s.
- Yirmidört (Şiirler), Kültür Basımevi, İstanbul, 1944, 31 s.
- Adalara Destanlar (Şiirler), Ayyıldız Matbaası, Ankara, 1978, 43 s. (İkinci defa basılmıştır)
- Hikâyeler (Ali Gündüz Akıncı ile birlikte) –Antoloji- MEB Köy Kitaplığı, 6, Millî Eğitim Basımevi, 1949, 74 s.
- Deli Dumrul (Turhan Oğuzkan ile birlikte), Ayyıldız Matbaası, Ankara, 1964, 21 s. (Resimli)
- Kerem ile Aslı Hikâyesi (Doktora tezi), Millî Eğitim Basımevi, Ankara, 1949, VII-I+128 s.
- Anadolu Köy Orta Oyunları (Köy Tiyatrosu), (Doçentlik tezi) Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Seri IV, Sayı: A.1, Ayyıldız Matbaası, Ankara, 1964, 83 s. (Üçüncü defa basılmıştır)
- Türk Bilmeceleri, Devlet Kitapları, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, 1970. VII+90 s. (Üçüncü defa basılmıştır)
- Çocuklarımıza Şiirler, (Antoloji), Türk Kadınları Kültür Derneği Yayını, Ayyıldız Matbaası, Ankara, 1974, 172 s. (Üçüncü defa basılmıştır)
- Halk Edebiyatı (Eğitim Enstitüleri II. Sınıf), Hacettepe Vakıfları Kuruluşları Teksis Limited Şti. Basımevi, Ankara, 1977, 92 s.
- Halk Edebiyatı Araştırmaları, Kültür Bakanlığı Millî Folklor Araştırma Dairesi Yay., Halk Edebiyatı Dizisi: 3, DSİ Basım ve Foto-Film İşletme Müdürlüğü Matbaası, Ankara, 1977, V-367 s. (Üçüncü defa basılmıştır)
- Türkçülük ve Milliyetçilik, Türk Kadınları Kültür Derneği Yayını, Ayyıldız Matbaası, Ankara, 1978, 23 s.
- Halk Edebiyatına Giriş, Kültür Bakanlığı Yayınları: 365, Türk Halk Kültürü Eserleri Dizisi:10, Emel Matbaacılık Sanayi, Ankara, 1981, IV+810 s. (Üçüncü defa basılmıştır)
- Gevherî Divânı, (İnceleme, Metin, Dizin, Bibliyografya), Kültür ve Turizm Bakanlığı Millî Folklor Araştırma Dairesi Yayınları: 56, Halk Edebiyatı Dizisi: 9, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1984, 723 s. (İkinci defa basılmıştır)
- Akdeniz’de ve Cezayir’de Türk Halk Şâirleri, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları:78, Seri IV, Sayı: A.23, Sevinç Matbaası, Ankara, 1988, VIII-279 s.
- Ali Ufkî- Hayatı ve Mecmûa-ı Sâz ü Söz, (Tıpkı basım), Kültür Bakanlığı Musiki Eserleri:1, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, 1976, (Büyük boy) XXVII+328 s. (İkinci defa basılmıştır)
- Ölümünün Yirmibeşinci Yılında Yahya Kemal Beyatlı, (Muhtar Tevfikoğlu ve Sadık K. Tural ile birlikte), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları:53, Seri III, Sayı:A.14, Aslımlar Matbaası, Ankara, 1983, 295 s.
- Şiirle Selâm (Antoloji), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları:59, Seri IV, Sayı: A.15, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1984, 208 s. (İkinci defa basılmıştır)
- Folklor ve Halk Edebiyatının Millî Birliğin Oluşmasındaki Rolü, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara, 1986, 52 s.
- Gevherî, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları: 821, Türk Büyükleri Dizisi: 49, Aslımlar Matbaası, Ankara, 1987, VI+146 s.
- Âşık Ömer, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları:826, Türk Büyükleri Dizisi:54, Gaye Matbaası, Ankara, 1987, IV+123 s.
- Yeni Türk Nesri Antolojisi (Muhtar Tevfikoğlu ile beraber), Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Kültür Eserleri Dizisi: 97, Ankara, 1987, VIII+741 s.
- Türkiye Türkçesinde Ağıtlar, (Antoloji) Kültür Bakanlığı Yayınları:1197, Gençlik ve Halk Kitapları Dizisi:49, DSİ Matbaası, Ankara, 1990, VIII+239 s.
- Türkiye Türkçesinde Maniler, Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü Yayınları:115, Seri IV, Sayı: A.32, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1990, 194 s.
- Halk Şiiri Antolojisi, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları:1008, Gençlik ve Halk Kitapları Dizisi: 39, Başbakanlık Basımevi, Ankara, 1988, VI+270 s.
- Yurt Duyguları (Antoloji), Türk Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Yayınları:114, Seri IV, Sayı: A.31, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1990, 174 s.
- Türk Edebiyatında Tabiat, Atatürk Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay., Ankara, 1992.
Kaynakça[değiştir kaynağı değiştir]
Şükrü Elçin 23 Eylül 1912'de Florina'da doğmuştur. Ailesi, Lozan Antlaşması’ndan sonra mübadil-muhacir olarak Türkiye’ye gelip Turgutlu'ya yerleşti. İlkokul ve ortaokul eğitimini Turgutlu ve Manisa'da tamamlayan Şükrü Elçin, 1936'da İzmir Erkek Lisesi'nden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü 1939′da bitirdi. Bitirme tezini konulu halk edebiyatı üzerinde yaptı ve Kerem ile Aslı Hikâyesi adlı bu çalışması 1949'da Millî Eğitim Bakanlığın tarafından yayınlandı. Kitabî/Mensur Realist Halk Hikâyeleri konusunda yaptığı tezi ile bilim doktoru unvanı aldı. Sırasıyla Sivas Lisesi, Denizli Lisesi, Ankara Erkek Teknik Öğretmen Okulu, Ankara Atatürk Lisesi, Ankara Maarif Koleji, Harp Okulu, Gazi Eğitim Enstitüsü kuruluşlarda edebiyat dersleri verdi. Millî Eğitim Bakanlığı bursu ile iki yıl Paris'e gidip orada folklor ve halk edebiyat üzerinde çalışmalar yaptı. 1962'de Anadolu Köy Orta Oyunları (Köy Tiyatrosu), adlı tezi ile doçent oldu. Profesör olduktan sonra Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesi'nde Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü kurdu.
Yıllarca Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü başkanlığı yaptı. Türk Kültürü dergisini önce yazı işleri müdürü olarak daha sonra imtiyaz sahibi olarak neşretti. Gevherî Divânı adlı kitabı dolayısıyla 1984'te kendisine Türkiye İş Bankası tarafından Halkbilimi Büyük Ödülü verildi. Hayatı ve çalışmaları öğrencilerinden Metin Özarslan tarafından tez konusu olarak işlendi.
Elçin 1982'de Hacettepe Üniversitesi'ndeki profesörlük görevinden emekli oldu. 27 Ekim 2008'de Ankara'da öldü.[1] Evli ve iki çocuk babası idi.
Eserleri[değiştir Erzurumlu Mustafa Darîr’in Edebiyat Ve Kültürümüze Tesirleri
Türk edebiyatında siyer yazma geleneği ve özellikle manzum ve mensur anlatım tarzında ilk olan Darîr, aynı zamanda mevlit yazma ve seçme hadis derleme geleneğini de başlatarak söz konusu türlerde telif edilen eserlere önderlik etmiştir.Makalede XIV. yüzyıl Türk dili, kültürü ve edebiyatının öncülerinden Erzurumlu Mustafa Darîr’in kısaca hayatı ve eserleri verildikten sonra Darîr’in, meşhur mevlit yazarı Süleyman Çelebi’ye, mevlit geleneğine ve seçme hadis derlemelerine, özellikle Ferahname yazarı Hatiboğlu’na etkisi üzerinde duruldu.Ayrıca Memlük Türkçesi ile Eski Anadolu Türkçesi arasında bağ kurulmasına da vesile olan bu mütevazi yazarın eserleriyle Türk diline, edebiyatına ve kültürüne katkısı ve model oluşu konusu işlendi.
Anahtar Kelimeler:
Darîr, Darîr ve tesirleri, Mevlit geleneği, Siyer geleneği, yüz hadis
Tam Metin
___
- ALTUN, Nesrin (1996), Erzurumlu Darîr’in Fütuhu’ş-Şam Tercümesi (açıklamalı dizin) A- Z , C I-II , İstanbul: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü; Yök Tez Merkezi, nr: 53563, (Yayınlanmamış doktora tezi).
- ASIM, Necip (1916), "Mısır'da Yazılmış Türkmence Kitap", Darü’l-fünun Edebiyat Fakültesi Mecmuası, C 1/1, İstanbul: Edebiyat Fak. Yay.
- BANARLI, Nihat Sami (1971), Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, C 1, İstanbul: MEB Yay.
- BEYGU, Abdurrahim Şerif, (1936), Erzurum Tarihi, Anıtları, Kitabeleri, İstanbul: Bozkurt Yay.
- BİLGİN, Azmi (2006), “Nehcü’l-feradis”, DİA, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
- BLOCHET, Edgard (1923), Catalogue des Manuscrits Turcs, C I, 23-24, Paris: Bibliotheque Nationale.
- COŞAN, Esat (1965), Hatiboğlu Mehmed ve Eserleri, Ankara: AÜ İlahiyat Fakültesi (Yayınlanmamış doktora tezi)
- DARİR, Mustafa (790/1388) Siretü'n-nebi: Tercümetü'z-Zarir, Topkapı Sarayı Ktp., Koğuşlar, nr. 1001; TSMK, Koğuşlar, nr. 993; Darîr, Mustafa, (795/ 1393) Fütühu'ş-Şam Tercümesi, Millet Ktp., Ali Emîrî, Tarih, nr. 434.
- ECKMANN, Janos (1965), "Memlûk Kıpçakçasının Oğuzcalaşmasına Dair", Türk Dili Araştırmaları Yıllığı – Belleten 1964: 35-41, Ankara: TDK Yay.
- ERKAN, Mustafa (1986), Siretü'n-nebî: Tercümetü'z-Zarîr, Ankara: AÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış doktora tezi); Erkan, Mustafa, (1993), “Darîr”, DİA, C. 8, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.; Erkan, Mustafa, (2009) “Siretü’n-Nebî”, DİA, C. 37, İstanbul: TDV Yay.; Erkan, Mustafa(1995), “Ferahname”, DİA, C. 12, İstanbul: TDV Yay.
- FAYDA, Mustafa (1999a) “İbn Hişâm” DİA, C. 20, İstanbul: TDV Yay.; Fayda, Mustafa, (1999b) “İbn İshak”, DİA, C. 20, İstanbul: TDV Yay.; Fayda, Mustafa, (2012), “Vakıdî”, DİA, C 42, İstanbul: TDV Yay.
- GÜRTUNCA, Ömer Faruk (1977), Mustafa Darîr, Kitâb-ı Siyer-i Nebî: Peygamber Efendimizin Hayatı, C I-III, İstanbul: Sağlam Kitabevi Yay.
- GÖLPINARLI, Abdülbaki (1972), Mevlânâ Müzesi Yazmalar Katalogu, III, Ankara: Mevlana Müzesi Yay.
- İNAN, Abdülkadir (1953), "XIII-XV. Yüzyıllarda Mısır'da Oğuz-Türkmen ve Kıpçak Lehçeleri ve Halis Türkçe", Türk Dili Araştırmaları Yıllığı – Belleten 1953: 53-71, Ankara: TDK Yay.
- KARAHAN, Abdülkadir (1977), “İslam- Türk Edebiyatında Kırk Hadislerin Doğuşu, Gelişmesi ve Yayılması”, Kırk Hadis, Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
- KARAHAN, Leyla, (1994), Eruzurumlu Darîr, Kıssa-i Yûsuf: Yûsuf u Züleyhâ, Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.
- KARATAY, Fehmi Ethem (1961), Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, Türkçe Yazmalar Katalogu, C I, 164-165, 334-337, İstanbul: Topkapı Sarayı Müzesi Yay.
- KAYA, Önal (1981), Fütühu'ş-Şam Tercümesi I, 1-75b varakları Arası, Ankara: AÜ DTCF, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).
- KIRCI, Emine (1991), Erzurum'lu Kadı Mustafa Darîr'in Siretü'n-Nebi Adlı Eserinde Dinî ve Tasavvufî Unsurlar, Ankara: Gazi Üniversitesi;Yök Tez Merkezi nr: 17938, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).
- KOCATÜRK, Vasfi Mahir (1970), Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara: Edebiyat Yayınevi Yay.
- KORKMAZ, Zeynep (1983), "Erzurumlu Darîr ve Memlûk Türkçesinin Oğuzcalaş- masındaki Yeri", Şükrü Elçin Armağanı, Ankara: Hacettepe Üni. Yay.
- KÖPRÜLÜ, M. Fuad (1933), "Anadolu'da Türk Dili ve Edebiyatının Tekâmülüne Umumî Bir Bakış", Yeni Türk Mecmuası, I/4, s. 287, İstanbul.; Köprülü, M. F. (1979), “Azeri Edebiyatının Tekâmülü”, İA, C 2, İstanbul: MEB Yay.
- RİEU, P. Charles (1888), Cataloque of the Turkish Manuscripts in the Bristish Museum, London.
- TANINDI, Zeren (1984), Siyer-i Nebî İslam Tasvir Sanatında Hz. Muhammed'in Hayatı, İstanbul: Hürriyet Vakfı Yay.
- TEKİNDAĞ, M. C. Şahabeddin (1961), Berkuk Devrinde Memlük Sultanlığı, İstanbul, s. 55-67; Tekindağ, Şahabeddin (1992), “Berkuk”, DİA, C. 5, İstanbul: TDV Yay.
- TOGAN, Zeki Velidi (1970), Umumi Türk Tarihine Giriş, İstanbul: İÜ Edebiyat Fakültesi Yay., 2. bs.
- Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, (1946), C II, 195-196, İstanbul: Dergâh Yay.
- YAVUZ, Kemal (1984), "Erzurumlu Darîr, Hayatı, Eserleri ve Siyerindeki Manzumelerin Muhtevası”, Millî Kültür, sy. 46, 37-40, Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
- YETİŞ, Kâzım (1981), “Türkiyat Enstitüsü Kütüphanesindeki Tezlerin Bibliyografyası I”, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C XXIII, İstanbul: İÜ Edebiyat Fak. Yay.
- YINANÇ, Mükrimin Halil (1940), "Akkoyunlular", İA, C 1, İstanbul: MEB Yay.
- YILDIRIM, Selahattin- Yılmaz, Necdet (2001), Darîr Mustaf Efendi, Yüz Hadis Yüz Hikâye, İstanbul: Darülhadis Yay.
- YİĞİT, Mehmet (1985), Erzurumlu Darîr, Fütuhu’ş-Şam Tercümesi ve Nüshaları Üzerine”, Türk Kültürü Araştırmaları, C XXII/ 1-2, Ankara: Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü Yay.; Yiğit, Mehmet, (1981), Fütühu'ş-Şam Tercümesi, Ankara: AÜ DTCF, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).
___
APA | Erkan, M. (2015). Erzurumlu Mustafa Darîr’in Edebiyat Ve Kültürümüze Tesirleri . Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi , 0 (32) , 65-88 . |
kaynağı değiştir]
Dış bağlantılar[değiştir
nest...
84131 84132 84133 84134 84135