Uğur Böcekleri Org

Kim uğur böceği gördüğünde uç uç böceğim diye tekerleme söylemeye başlamaz ki? Pek çoğumuz bunun sadece bir inanış olduğunu bilsek bile uğur böceğiyle uğur geleceğine inanırız. Hemen her çocuk uç uç böceğim tekerlemesini bilir ve bu böcekleri görünce söylemeden edemez. Uğur böcekleri, bir yandan sevimli görünüşü ile kalbimizi çalarken diğer yandan başka böcek türlerine karşı son derece yırtıcıdır. Bizler için zararsız ve hatta faydalı olan bu yırtıcılığı, tarım zararlılarıyla mücadele etmekte bizlerin işini kolaylaştırmaktadır.

Uğur Böceği ve Bilimi

Bu böcekler Türkiye’de ‘Uğur böceği, uç uç böceği, gelin böceği’ olarak isim alırken Kuzey Amerika&#;da ladybirds veya ladybugs olarak bilinir. Aslında uğur böceği tek bir tür değildir. Çeşitli renk varyasyonlarına sahip, değişik pek çok tipte birbirine benzeyen ve evrimsel olarak yakın türlere verilen genel bir isimdir.  

Bilimsel olarak; Kınkanatlılar (Coleoptera) takımının Coccinellidae familyasını oluştururlar. Ayrıca Coccinellidae familyasına mensup bu böcekler çok yaygın görülen türlerdir. Coccinellids neredeyse tüm dünyada bulunur ve &#;den fazla türü tespit edilmiştir. Türkiye&#;de Coccinella septumpunctata, Adalia bipunctata ve Coccinella quinquepunctata en yaygın olan türlerdir.

Boyları yaklaşık 0,5 cm olan bu familyaya ait uğur böceği hayvanların yarım küre şeklinde görünen vücutları karakteristiktir. Nadiren hafifçe oval olurlar.

Büyük bir kısmı renklidir. Üst kanatları kırmızı ya da sarı üzerine siyah noktalı veya tersi, yani siyah zemin üzerine kırmızı, pembemsi ya da sarı desenlidir. Tropiklerde mavi ve yeşil renklerine de rastlanır. Genellikle farklı lekelerle işaretlenmiştir. Onları yemeyi deneyebilecek diğer hayvanları vazgeçirmek için bu bir renk uyarısı türüdür. Parlak vücut boyaması,bazı avcıların karşılaşmayı hatırlamasına ve benzer işaretlere sahip böceklere saldırmamalarına yardımcı olur.

Neden uğur böceği olarak isimlendirildiler?

Uğur böcekleri insanlar için çok faydalı bir böcek grubudur. Tarım zararlısı olan Epilachninae alt familyası hariç, hepsi yararlı böceklerdir. Uğur böceği larvaları ve erginleri yaprak bitleri ve koşnilleri yedikleri için biyolojik mücadelede kullanılıyor. Bu sebeple uğurlu olarak kabul edilmiştir.

Bunun yanı sıra halk arasında uğur böceği ile ilgili çeşitli inanışlarda bulunuyor. Genelde eline uğur böceği konan kişinin evleneceği ya da üzerine uğur böceği konan kişinin dileklerinin gerçekleşeceği söylenir.

Uç uç böceğim yarın düğün olacak
Annen sana terlik pabuç alacak alacak

Coccinellids uzun yıllar boyunca çocukların ilgisini çeken böcek olmuştur. Popülerliği tekerlemeler ile ölümsüzleştirilmiştir. Amerikada ‘Ladybird Laydbird’ Türkiyede ‘Uçuç böceğim’ tekerlemesi olarak yer almaktadır.

Uğur böceği gördüğümüzde avucumuza alır bir dilek tutar ve ‘Uç uç böceğim yarın düğün olacak,annen sana terlik pabuç alacak alacak’ tekerlemesini söyleyerek parmak ucumuza gelip uçmasını bekleriz.Uçtuğunda dileğin gerçekleşeceğine inanılır.

Coccinellidae&#;nin Şaşırtıcı Gücü: Uğur Böceklerinin Faydaları

funduszeue.info

Phylogeny, classification and evolution of ladybird beetles (Coleoptera: Coccinellidae) based on simultaneous analysis of molecular and morphological data

Gezi

Doğadaki tüm hayvanlar, bitkiler ve insanlar bir dengenin ürünüdürler. İlk çağlardan kalan arkeolojik bulgulara göre insanlar, besin elde etmek ve sağlık sorunlarını gidermek için öncelikle bitkilerden faydalanmışlardır. Yüzyıllardan beri süregelen insan ve bitki arasındaki bu ilişki sonucunda, günümüzde tüm dünyanın önemini kabul ettiği ve ciddi araştırmaların yapıldığı etnobotanik bilim dalı doğmuştur. Zengin bir kültürel mirasa sahip olan ülkemizin de etnobotanik açıdan oldukça kapsamlı bir bilgi hazinesi mevcuttur. Bir süre önce kendi bölgemizdeki bu bilgi hazinesini keşfetmek üzere uzun soluklu olarak yürüttüğümüz bir proje sürecinde Toroslardaki her bir bitkinin izini sürerken yolumuz bizi Çimen Dağı’nın tepesine kadar sürüklemişti. Ve bu proje sırasında etnobotanik bir çalışma olan kitabımız için edindiğimiz yeni bilgiler, görsellerle flora kadar faunayıda az da olsa incelememiz gerektiği kanaatine varmıştık. Bu amaçla Çimen Dağı’ndaki Uludaz Tepesi’ne nasıl gideriz ve orada göreceğimiz bu böceklerin öyküsü nedir diye araştırmalara başladık…

  Kahramanmaraş’ın güneyinde, şehir merkezine 65 km uzaklıkta olan, Büyüksır Köyü’nden geçerek ulaşabileceğiniz Çimen Dağı’ndaki m rakımlı Uludaz Tepesi, güneşin bulutlarla dansettiği ve buradaki her taşın altında onlarca() uğur böceğinin yer aldığı eko-turizm açısından çok değerli bir alan Bu böcekler, halk arasında “uğur böceği”,“gelin böceği”, “nişan böceği”ve “uçuç böceği” isimleriyle de bilinen Coccinellidae familyasına ait ve Türkiye’de başka yerde görülmeyen Coccinella septempunctata kolonisi “yedi noktalı uğur böceği”dir.  “Uğur böceği” yakıştırması; avcı bir yaradılışa sahip olmaları ve çiftçilerin ürünlerine zarar veren yaprak biti, unlu bit, kabuklu bit gibi zararlılarla beslenerek( 1 ergin günde yaklaşık yaprak biti)   onları yok etmeleri nedeniyle çiftçiler tarafından verilmiştir. Çiftçiler doğadaki bu muhteşem yaşam döngüsünün farkına varamadıkları dönemde tarlalarında gördükleri bu böceklerin onlara uğur getirdiğine inanarak o yıl hasadın bereketli olduğuna inanıyorlardı.

Bölgedeki yaşlı insanlar, yüz yıldan fazladır bu bölgede çok sayıda bu böceklerden olduğunu belirtmektedirler. Acaba bu böceklerin burada olmalarının sırrı nedir? Bu konuda yapılan araştırmalarda metreye kadar ormanlık olan Çimen Dağı’nın bundan sonraki kısmında geven bitkisiyle likenlerin olduğu ve funduszeue.infopunctata’ların sayılarının m den zirveye doğru arttığı() belirlenmiştir. Geven bitkisi salgıladığı bir yapıdan dolayı yaprak bitlerini üzerine çekmektedir. Buna bağlı olarak yaprak bitleriyle beslenen yedi noktalı uğur böceklerinin sayısı da artmaktadır.

Yedi sayısının birçok inanışta kutsal olması, doğanın düzeninde yedi sayısının önemli yer tutması ve Uludaz’daki uğur böceklerinin yedi noktalı olması tam bir ironi… Belkide Büyüksır Köy’ünden geçilerek ulaşılan Uludaz Tepesi’ndeki yedi noktalı uğur böcekleri hakkındaki yapılan araştırmalarla bir kez daha ortaya konduğu gibi doğadaki mükemmel düzen en büyük “sır”…

KAYNAKÇA :

1-“Kahramanmaraş Çimen Dağı Uludaz Tepesi’nde Yayılış Gösteren Uğur Böceklerine Yöndelik Doğa Koruma Yönetimi Önerileri”

(D.Türk ve ark., , funduszeue.info Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu)

2-Uludaz Uğur Böcekleri

(funduszeue.info,/funduszeue.info   

Erişim Tarihi )

3-Toroslar ve Nadide Çiçekleri (funduszeue.info ve ark., , Karahan Yayınları)

4-Kahramanmaraş Uğur Böcekleri ve Germanikia Mozaikleri

(funduszeue.info

Erişim Tarihi :

5-Etnobotanik Çalışmalarında İzlenecek Yöntemler ve Uygulanacak Kurallar

Erişim Tarihi :

funduszeue.info%20%C3%87al%C4%B1%C5%9Fmas%C4%B1_pdf