Skolyoza Iyi Gelen Sporlar

Skolyoz toplumda yeterince iyi bilinmeyen bir sorundur. Özellikle boy uzama dönemindeki çocuk ve gençlerde ortaya çıkan adölesan idiyopatik skolyoz, İlk merak konusu sırtta eğrilik, bir omuzun diğerinden düşük olması ve göğüste asimetri gibi sorunların görünüm üzerine etkisidir. Ancak skolyoz sadece kişinin görünümünü etkilemekle kalmaz, solunum problemleri ve hareket kısıtlılığı gibi ek sorunlara da yol açabilir.

          Gençlerde görülen skolyozların büyük bir kısmının sebebi bilinmez. Bunlara idiyopatik skolyoz denilir.  Duruş bozukluğu, okul çantası taşıma gibi şeyler skolyoza neden olmaz. İdiyopatik skolyoz henüz tam olarak anlaşılamamış çevresel faktörler tarafından tetiklenen genetik altyapısı olan bir sorundur.

Skolyoz ve Beklemek

      Skolyozlu gençler ve ailelerinin yapmaması gereken şeylerin başında “beklemek” gelir. Bir çocuğun sırtında eğrilik fark edilir, aile Doktora başvurur. Skolyoz Grafisi çekilir. Sonuçta Doktor şuna benzer bir şey söyleyebilir: “Kızınızda 15 derece Skolyoz var. Şimdilik yapılabilecek bir şey yok. Takip edeceğiz. Altı ay sonra kontrole gelin ve eğriliğin ilerleyip ilerlemediğine bakalım.”

Evet gerçekten de 15 derecelik skolyoz ameliyat edilmez ve korse kullanımı için genelde sınır 20 derece ve üzeri eğriliklerdir. Çocuğun bulunduğu büyüme evresine göre Skolyoz takibi 3 ila 6 ay aralıklarla yapılabilir. Her seferinde tekrar Röntgen filmi çekilmesi şart olmayabilir. Skolyometre ile ölçüm de eğrilik hakkında fikir verebilir. Ancak 20 dereceden küçük skolyozlar için söz konusu olan bu takip dönemi hiç bir şey yapmadan beklemek anlamına gelmez.

Küçük dereceli Skolyozlarda çocuğun uygun Spor ve Egzersizlere yönlendirilmesi, Ailenin hastalık hakkında bilgilendirilmesi gerekir.

Cep Telefonu ve Tabletle Uzun Zaman Geçirilmemeli

Başı öne eğerek cep telefonu veya Tablete uzun süre bakmak herhangi bir sorunu olmayan kişilerde bile boyun, omuz ve sırt ağrılarına yol açabilir. Baş önde duruş şekli boyun ve sırt omurlarının maruz kaldığı stresi arttırabilir. Skolyoz'lu kişilerin omurgaya dengesiz yüklenmemesi gerekir.

Yüzmek Faydalıdır Fakat Aşırıya Kaçmamalı

        Yüzme eklemlere fazla yüklenmeden sırt kaslarını forma sokmak için ideal bir spordur. Ancak yarışma kazanmayı hedefleyen profesyonel yüzücü olmak skolyozlu kişiler için önerilmez. Saatler süren yüzme antrenmanları sırtın düzleşmesine ve eğriliğin ilerlemesine yol açabilir. Benzer şekilde profesyonel bale, Cimnastik ve dans aktivitesinin de Skolyozlu gençler için sakıncalı olduğu düşünülmektedir. Ancak hobi amaçlı (aşırı yoğunluğa kaçmadan) bu aktiviteleri yapmaya engel bulunmaz.

İkili Mücadele İçeren Sporlar Önerilmez

Amerikan futbolu, tekvando, boks, güreş gibi yaralanma riskinin yüksek olduğu fiziksel temas içeren sporlar skolyozda kaçınılması gereken aktivitelerdendir. Bu sporlar ne kadar dikkat edilse de sakatlanma riski taşır. Omurga yaralanmaları skolyozun etkilerini şiddetlendirebilir. Futbol ise hafif skolyozda güvenli kabul edilen bir spordur.

Yüzüstü Uyumayın

Yüzüstü uyumak sırtın düzleşmesine yol açtığından boyun, bel sorunlarında ve skolyozda önerilmeyen bir alışkanlıktır. Bunun yerine yan veya sırtüstü uyumak daha doğrudur. Aynı pozisyonda çok uzun süre kalmak sakıncalıdır.

Gece Uyurken Işıkları Kapatın

Bazı araştırmalar skolyozlu kişilerde melatonin düzeylerinin düşük olduğunu göstermiştir. Melatonin beynimizde yer alan pineal bezden uyku sırasında salgılanır. Ergenlik döneminin düzenlenmesinde rolü vardır. Aydınlık ortam melatonin salımını azaltabilir. Melatonin eksikliği ergenliğin erken başlaması ve skolyozun ilerlemesi ile ilişkili olabilir. Bu nedenle gece uyku için karanlık bir ortam sağlanması yararlıdıfunduszeue.infoe önerilebilecek mükemmel bir döşek yoktur. Genelde sert veya orta sertlikte döşekler tercih edilse de kişiden kişiye en iyi seçenek farklılık gösterebilir. Kendinizi veya skolyozlu çocuğunuzu rahat ettiren uygun döşeği bulana dek birkaç deneme yapmanız gerekebilir.

Uzun Mesafe Koşusu

    Her sıçrama ve adımda omurganın sürekli sıkışma kuvvetine maruz kalması skolyozlu kişilerde sorun olabilir. Bu nedenle uzun mesafe koşusu uygun bir spor olarak kabul edilmez. At binmek ve trambolinde zıplamak da aynı mantıkla kaçınılması gereken aktivitelerdir.

Sırt Çantasını Tek Omuza Asmayın

     Skolyozlu çocuklar sırt çantası kullanırken yükü her iki omuza paylaştırmaya dikkat etmelidir. Ayrıca sırt çantası fazla ağır olmamalıdır. Sırt çantasının ağırlığı vücut ağırlığının %10’unu aşmamalıdır.

Germe-Esneme Egzersizleri Yapın

Barfiks çubuğuna tutunup asılmak, eğriliğin tepesinin olduğu tarafa doğru gövdeyi eğip esnetmek, kol ve bacak kaslarını esnetmek skolyoz da faydalı olan basit Egzersizler den birkaçıdır. Bunların yanında kor denilen karın ve bel kaslarını güçlendirici egzersizler ihmal edilmemelidir.

skolyoz sporla düzelir mi? skolyoza iyi gelen sporlar? skolyoz tedavisi yüzmek iyi gelir mi? Skolyoz spor hareketleri neler?

Skolyoza genel olarak baktığımız zaman diğer omurga deformitelerinden farklı olarak sadece tek bir düzlemde değil birden fazla düzlemde etkilendiği için 3 boyutlu bir omurga deformitesi olarak tanımlamaktayız. Bu yüzden skolyoz sporla düzelirmi sorusuna cevap olarak ilk önce hangi sporun yaptığını veya kişinin yaptığı spordan ne beklediği önemli! Tabiki skolyozda omurga aksiyal olarak kısalma meydana getiriyor ve yer çekimi sürekli merkeze doğru çekiyor. Omurgaya yük bindirecek sporları özellikle kemikleşme tamamlamış omurlardan kaçınmasını bekliyoruz. Skolyozu olan bir kişi istediği sporu yapabilir ama bu yaptığı sporu skolyozu düzeltmek için yapıyorsa o zaman skolyozu düzeltmek için yeterli olmayabilir.

Skolyoz sporla düzelir mi ya da skolyoza iyi gelen sporlar diye bir soru ile karşılaşabiliriz. Bizler skolyoterapi ailesi olarak yapılan sporun veya egzersizlerin skolyoza yönelik olmasada genel sağlık açısından iyi geldiğinin farkındayız bundan ötürü skolyozlu bireylerin spor yapması ve egzersiz yapması gerekiyor. Farklı olarak skolyozu düzeltmek için yapılacaksa o zaman fizyoterapist veya skolyoz alanında çalışma yapan saatlik eğitim almış skolyoterapistin kontrolünde skolyoza özgü spesifik egzersiz olarak 3 boyutlu düzelme yaparak egzersiz yapması gerekir. Bu alanda türkiyenin şuan için 22 farklı ilinde 75 skolyoterapistimizle en geniş ağa sahip bir skolyoz okuluyuz.

Skolyoza iyi gelen sporlar olarak her zaman kişilere önerimiz özellikle ergenlik çağında yani kemikleşmesini tamamlamamış bireylerde omurgaya yüklenecek sporlardan kaçınmasını öneriyoruz skolyoza özgü olarak yapabilecek egzersizler için mutlaka profesyonellerden destek alması gerekir.

Skoyloza iyi gelecek sporlar arasında en çok dillendirilen spor yüzme olarak tanımlanır. Yüzme sporu özellikle yer çekimin etkisini çoğunluk olarak elimine ettiği için vucüt ağılığını su taşır ve bu sayede omurgaya binen yük ortadan kalkar eğer kişide ayrı gibi şikayetler ortadan kalkabilir. Yüzme genel vücut sağlığı için güzel bir aerobik egzersizdir. Akciğer kapasitesini artırır, kan dolaşımını artırır, kasların ve dokuların beslenmesini artırdığı için önerilir. Ama spesifik olarak skolyozu düzeltir diyebilmel uygun olmayabilir. Fonksiyonel skolyozu olan birisi için özelllikle traksiyon uygulaması düzltme sağlayabilir ama yapısal skolyozu olan birisi için sağlamayabilir.

Yüzme yaparken skolyozlu bireylerin dikkat edeceği birkaç husus vardır. Özellikle skolyozlu bireylerde yüz me yaparken karşılaştığımız sorular ‘nasıl yüzelim?’ kişilerin ilk önce profesyonel birisi tarafından yüzme eğitmi almasını biliyorsa bu sefer omurganın dorsal yüklenmelerini sağlamayacak şekilde yani yüz üstü yüzmelerini önermiyoruz. Skoylozlu bireylerde zayıflayan sırt kaslarını güçlendirmek için sırt üstü yüzmek hem bir amaç katacak hemde sırt kaslarını güçlendirecektir. Bu şekilde yapılan yüzme sporunda daha fazla katkı sağlayacaktır. Eğer kişi yüzme stillerini biliyorsa kurbağalama yüzme özellikle bacak kasları açısından güzel bir egzersiz veya spor olabilir. Genel olarak suyun etkisi bireylerdeki negatif etkiyi de alarak pozitif bir etki yaratır o yüzden bizler bu amaçlar doğrultusunda yüzme sporu skolyozlu birey için önerebiliyoruz. Tabiki direk skolyoz üzerine etki sağlamayabilir.

Skolyoz spor hareketleri neler?

Spesifik olarak skolyoza özgü spor bulunmamaktır her sporun kendisine göre bir çalışma dinamiği ve prensipleri vardır. Skolyozlu bireylerde ise skolyotik postürü ortadan kaldıracak şekilde modifiye edilmesi veya düzenlenmesi gerekmetir. Biz skolyoterapistler olarak skolyozlu bireylerle egzersiz yaparken tüm vücut çalışması yaparak kişilerin ihtiyaç duyduğu her türlü gereksinimleri ortadan kadırmayı hedeflemekteyiz. Skolyoterapistler olarak skolyozluları detaylı değerlendirerek ihtiyaçlarını bulmayı ve bununla beraber yapılacak her türlü çalışmayı bu değerlendirmeye göre ayarlamaktayız. Çalışmalarımızı, pilates alet, ekipmanları pilates egzersizleri, yoga egzersizleri, stall bar egzersizleri, trx egzersizleri kalisentrik egzersizler cross-fit egzersizleri solunum egzersizleri düzeltme egzersizleri gibi skolyozlu bireylerin ihtiyaçlarını karşılayacak tüm egzersizleri içermektedir. Fizyoterapist olarak egzersizde bize yardımcı olabilecek her türlü alet veya ekipmanı kullanabilmekteyiz.

Eğer sizlerinde skolyozla ilgili sorularınız varsa merkezimizi ziyaret ederek veya telefonla skolyoterapistlerimize ulaşarak sorabilirsiniz.

Skolyozlu bireyler hangi sporları yapabilir?

İdiyopatik skolyozda sporun riskleri ile faydalarının karşılaştırılması halen günümüzde literatürde tartışılan bir konudur. Bir görüşe göre bazı türde sporlara katılım, skolyoz gelişimi açısından risk kabul edilmektedir. Örneğin, bale, dans ve jimnastik gibi vücut esnekliğini artıran sporların, skolyoz gelişimini tetiklediği ifade edilmektedir. Öte yandan enduransı (dayanıklılığı)  ve kuvveti artırıcı atletik sporların ise, skolyozlu bireylerde fonksiyonel faydaları gösterilmiştir.  

Skolyozlu bireylerde sportif aktivitenin, bireyin sağlıkla ilgili yaşam kalitesini, fiziksel ve sosyal iyilik halini artırma gibi faydalı etkileri bulunmaktadır. Ayrıca pozitif vücut imajı oluşturma, fonksiyonu iyileştirme, ağrıyı azaltma ve tedaviye uyumu artırma gibi olumlu etkileri de mevcuttur. Ancak şuna da dikkat çekmek gerekir ki; "spor tek başına bir skolyoz tedavisi değildir".

Düzenli yapılan aerobik egzersiz, (tempolu yürüme ve koşu gibi) akciğer fonksiyonlarını geliştirici, akciğer kapasitesini artırıcı ve nefes almayı iyileştirici etkileri ile tavsiye edilmektedir. Omurga stabilizasyonunu artırıcı at binme, pilates, gibi sporların yapılması, skolyozlu bireyin tedavisini destekleyici olarak önerilebilir. Voleybol, basketbol, futbol gibi temas sporları, travma ve yaralanma riski taşıdığından özellikle önerilebilir sporlar arasında yer almaz. Ayrıca voleybol, tenis, masa tenisi gibi sporlar, asimetrik kas geliştirici özelliği taşımasıyla, skolyozlu bireylerde tercih edilebilecek sporların arasında yer almaz. Ancak buna rağmen, profesyonel olarak voleybol oynayan bir çocuğun da, bu sporu bırakmasını gerektirecek bilimsel bir kanıt yoktur (Asimetrik sporlar tercihen önerilmese de eğriyi artırdığını kanıtlayan bir çalışma bulunmamaktadır). 

Yüzme, dayanıklılığı artırdığı kadar, esnekliği de artırarak omurgaya etkiyen asimetrik kuvvetlere karşı omurgayı savunmasız bırakan bir spor olarak karşımıza çıkmaktadır. İnanılanın aksine skolyozu düzeltmez. Alternatif bir spor seçeneğimiz varsa, tercih ettiğimiz bir spor çeşidi değildir. 

Spor ile ilgili görüşümüz: Öncelikle bireyin ilgi alanları ve istekleri sorgulanır. İlgi duyulan sporlar ile ilgili, sporun olumlu ve olumsuz olabilecek etkileri bireye ve aileye anlatıldıktan sonra tercih genellikle bireye-aileye bırakılır. Ancak spor seçiminde herhangi bir ön-fikir belirtilmemişse, literatüre göre stabilizasyon ve dayanıklılığı artıran sporları öneriyoruz. Spor seçimi bireye göre belirlendiğinde, daha değerli olacaktır.