Renk Skalası Ve Isimleri

Baskı işlemlerinde “CMYK nedir?” sorusu sıkça karşılaşılan bir sorudur. CMYK denildiğinde ise akla ilk gelmesi gereken terimlerden biri ise renk uzayıdır. Ana renklerin birleşimi olan CMYK ile diğer renklerin oluşumu sağlanır. Baskı işlemlerinde kullanılacak olan ana renklerin gerekli oranlarda karışımı ile elde edilecek olan ara renkler başarılı baskılama işlemlerinin yapılmasını sağlar. Baskı işlemlerinde kullanılan bu çalışmaların özenli yapılması ve bu teknolojiden yararlanılması gerekir.

Renk uzayı ise renklerin içerisinde yer aldığı çeşitli paletlere verilen isimdir. CMYK da bir renk uzay çeşididir. Renk uzayları iki ana başlık altında incelenebilir; cihaz bağımlı renk uzayları ve cihaz bağımsız renk uzayları. CMYK ise cihaz bağımlı renk uzayları kategorisinin altında yer alır.

CMYK Renk Kodları

İnternette ‘CMYK nedir’ veya ‘CMYK açılımı nedir’ sorgulaması yaptığınızda karşınıza Cyan, Magenta, Yellow ve Key sonuçları karşınıza çıkar. Bu renkler camgöbeği, galibarda, sarı ve siyah renkleridir. Ana renkler olan bu renkler ile baskılama işlemleri yapılır. Matbaa teknolojisinin en önemli unsuru olan CMYK ile renkli baskılama işlemleri yapılabilir. Ana renkler mavi, sarı ve kırmızıdır. Bu renkler üzerinde yapılacak olan oynamalar ile diğer renklerin oluşumu sağlanabilir. CMYK’da bulunan K siyah anlamına gelmez. Kullanılan K harfi key anlamına gelir ve anahtar renk olarak kullanılır. Ana renkler ile yapılacak olan baskı işlemleri ile diğer renklerin oluşumu sağlanır.

CMYK ’lere kadar diğer birçok renk uzayı gibi CMY olarak 3 renkten oluşmaktaydı. Siyah rengi ise bu 3 rengin karıştırılması ile elde ediyordu. Ancak siyah gibi çok kullanılan bir rengin bu yöntemle elde edilmesi hem süreçleri uzatıyor hem de maliyetleri artırıyordu. Bu nedenle de CMY renk uzayına anahtar renk olarak siyah renk de eklenmiş ve CMYK ortaya çıkmıştır. Matbaa teknolojileri tarihindeki bu değişiklik devrim niteliğinde bir etki yaparak maliyetlerin düşmesini ve baskı sürelerinin kısalmasını sağlamıştır.

CMYK Baskı Nasıl Yapılır?

Ara renklerin kullanımı ile yapılacak olan baskılama çalışmaları ana renklerin sırası ile üst üste baskılanması ile meydana gelir. Ara renklerin oluşumu için ana renklerin karışımı gerekmesinden dolayı tasarımcıların bu renkler üzerinde çalışma yapması gerekir. İyi bir tasarımcı renk uzayı nedir bileceği için baskı çalışmalarında siyahtan elinden geldiğince yararlanmaz. Siyah ile yapılacak olan çalışmalar hataya daha yatkın olacağı için siyah rengin elden geldiğince kullanılmaması baskının kalitesi için önemlidir.

CMYK kullanılarak yapılan baskılarda tüm renklerin oluşma mantığı ana renklerin birbiri ile karıştırılması esasına dayanır. Bu nedenle de ortaya çıkacak baskı ürünlerinin renklerini net görmek ve istenilen şekilde elde etmek için tasarımın CMYK renkleri kullanılarak yapılması gerekir. Pek çok tasarımcının düştüğü hata tasarımları CMYK renkleri kullanmadan hazırlamaktır. Bu gibi durumlarda baskı sonunda ortaya çıkan renkler tasarımla örtüşmeyebilir. Renklerin uyumu da tasarım içerisinde oldukça önemlidir.

CMYK Kullanımı

İyi bir tasarımcının baskı işlemlerinde kullanacakları ana renklerden ara renkleri elde etmesi gerekir. Örneğin yeşil renkte baskı için sarı ve mavi renklerin kullanılması gerektiği için baskılama işlemlerinde renk tonu ayarlamalarına da dikkat edilmesi gerekir. Günümüzde tasarımcılar renk uzayı nedir sorusuna cevap olarak sundukları ana renklerden ara renkleri oluşturma cevabı ile konuya açıklık getirdikleri için 3 ana rengin kullanımı oldukça önemli duruma gelir.

Günümüzde siyah renk destekleme olarak kullanılabilse de hataya yakın bir renk olduğu için kullanımından kaçınılması tavsiye edilir. Siyah için 3 ana renkten yardım almak daha başarılı sonuçlara imza atmayı sağlayacağından dolayı tasarımcılar genellikle siyah renk kullanmamaya çalışırlar. Üst üste basılacak olan renkler ile diğer renklere ulaşacak olan tasarımcılar en başarılı renk oluşumları için doğru sıralamayı da kullanmalıdırlar. Bu sayede oldukça başarılı baskı renkleri ortaya çıkacağı için çalışma sırası da oldukça önem kazanır.

CMYK Baskı Programları

Corel Draw ve Adobe Illustrator programları ile vektörel çizim çalışmaları yapılabilir. Vektörel çizim programlarının renk tabanına CMYK denmesinden dolayı da “CMYK nedir?” sorusuna cevap bulunmuş olur. Kullanılacak olan programlar ile en kaliteli baskıları alacak olan tasarımcıların bu programları da etkin olarak kullanabiliyor olmaları gerekir. Matbaa teknolojisinde bu programların yüksek kalitede sonuçlar elde ediyor olmasından dolayı da matbaa sektörünün 1 numaralı gözdesi CMYK renkleri ile bu programlar diyebiliriz.

Günümüz teknolojisinde CMYK kullanımın oldukça önemli olmasının yanında kullanılacak olan bu programlar ile en başarılı baskı çalışmaları elde edilebilir. Konusunda uzman tasarımcılar hem CMYK konusunda hem de kullanılacak olan programlar konusunda oldukça profesyonel bir bilgiye sahip olmalıdırlar. Özellikle Photoshop gibi tasarım programları üzerinde çalışırken renk paletinin CMYK olarak seçilmesine özen gösterilmelidir.

Bidolubaskı CMYK renkleri kullanılarak hızlı ve kaliteli baskı yapan, Türkiye’nin en büyük online matbaasıdır. Bidolubaskı ile internet üzerinden vereceğiniz siparişleriniz CMYK kullanılarak uygun fiyatlarla basılır ve adresinize kadar ücretsiz kargo ile gönderilir. Online matbaa farkını daha deneyimlemediyseniz, hemen şimdi sipariş verin, farkı görün!

Renk, ışığıngözünretinasına değişik biçimde ulaşması ile ortaya çıkan bir algılamadır. Bu algılama, ışığın maddeler üzerine çarpması ve kısmen soğurulup kısmen yansıması nedeniyle çeşitlilik gösterir ki bunlar renk tonu veya renk olarak adlandırılır. Tüm dalga boyları birden aynı anda gözümüze ulaşırsa bunu beyaz, hiç ışık ulaşmazsa siyah olarak algılarız. İnsan gözü nm ile nm arasındaki dalgaboylarını algılayabilir, bu sebepten elektromanyetik spektrumun bu bölümüne görünen ışık denir. Renkler için genelde kulağımızla duyduğumuz ince ve kalın ses analojisi yapılsa da, ses algısının aksine aynı anda gelen ışık frekansları değişik kanallardan algılanamaz (başka bir deyişle göz frekans analizi yapamaz), dolayısıyla aynı anda ince ve kalın sesleri birbirine karıştırmadan duymamıza karşın gözümüz için bu &#;çok seslilik&#; söz konusu olmadığından değişik ışık frekanslarının sadece kombinasyonlarını algılayabiliriz. Bu prensibi açıklamak veya pratik uygulamalarda kullanmak için çeşitli renk modelleri geliştirilmiştir.

Doğadaki varlıkların kendilerine özgü renkleri yoktur; yani renksizdirler. Bu yüzden
karanlıkta varlıkların renklerini göremeyiz ancak bir ışık kaynağı olduğunda renkleri
görebiliriz. Renk yapay ya da doğal tüm objelerden yansıyarak gelen ışınların göz ile
algılanarak hissedildiği bir görüntüdür.

Doğadaki diğer renkler bu üç ana rengin farklı karışım ve tonları ile elde edilir. Siyah ve beyaz rengin oluşumu ise daha farklıdır. Güneş ışınlarını yansıtmadan tamamen emen cisimler, gerçek anlamda bir renk olmayan siyah olarak görülürler. Güneş ışınlarını tamamen yansıtan cisimlerin rengi ise beyazdır.

Bir renge beyaz ya da siyah katılarak o rengin farklı tonları elde edilir. Örneğin, yeşil renge bir miktar beyaz katılarak açık yeşil elde edilebilir. Beyaz ve siyahın birleşmesiyle ortaya çıkan gri renk de, siyah ve beyaz gibi, bir renk olarak kabul edilmez.

Her insanda doğuştan var olan estetik kaygının en
önemli öğelerinden biri renktir. Bu estetik kaygılar kalıtımsal olduğu gibi eğitim ile de
ortaya çıkabilir. İnsanların yaşadıkları tüm olayların etkisi altında kaldıkları bir gerçektir.
Her insan farklı bir dünya görüşüne ve ruh haline sahiptir. Farklı renklerden hoşlanıyor
olmaları bu nedene bağlanabilir. Toplumların yaşadıkları olaylar karşısında renk seçimlerini
farklılaştırdıkları görülmüştür. Ayrıca renklerin bireyin motivasyonunda katkı sağlayan
önemli bir araç olduğu da bilinmektedir.
Hazırlanan bu modülde renk tanımları, renk grupları, renk kontrastlıkları, rengin
psikolojik etkileri ve renk uygulamaları ile ilgili konuları ele alacağız. Modül sonunda
öğrendiğiniz bilgi ve becerileri sanat ile ilgili tüm alanlarda kullanabilir ve hatasız bir
biçimde renk uygulaması yapabilirsiniz.

funduszeue.info:funduszeue.info

Birincil (ana) ışık renkleri: Kırmızı, yeşil, koyu mavi
İkincil (ara) ışık renkleri: Ana ışık renklerinin ikişer ikişer karıştırılmalarıyla elde
edilir.
Yeşil ışık + Kırmızı ışık = Sarı
Koyu Mavi + Yeşil ışık = Siyan mavisi
Kırmızı ışık + Koyu mavi ışık = Macenta kırmızısı
Siyan Mavisi: Bir ışık rengi için kullanılan teknik terimdir. Bu renk orta yoğunlukta
bir doğal maviye denktir.
Macenta kırmızısı: Orta tonda mavimsi kırmızı bir renktir. Grafik sanatlarda ve
matbaacılıkta kullanılan bir terimdir.
Bütün cisimler (objeler ) aydınlatıldıkları zaman üç ana ışık rengini; koyu mavi,
kırmızı ve yeşili alır Bazı cisimler aldıkları tüm renkleri emerken bazıları da yansıtır. Birçok
cisim ise ışığın bir kısmını emer, gerisini yansıtır.
Bu fizik kuralı kısaca, Saydam olmayan tüm cisimlerde, aydınlatıldıklarında aldıkları
ışığın tümünü ya da bir bölümünü yansıtma özelliği vardır, biçiminde özetlenebilir.

Göz tarafından algılanan ışık, retinada sinirsel sinyallere dönüştürülüp buradan optik
sinir aracılığıyla beyine iletilir. Göz, üç temel birleştirici renk olan, kırmızı, yeşil ve maviye
tepki verir ve beyin, diğer renkleri bu üç rengin farklı kombinasyonları olarak algılar.

Ana Renkler

Ana Renkler
Renk çemberini dikkatle incelediğimizde üç ana renk olduğunu görürsünüz. Bunlar
kırmızı, sarı ve mavidir. Ana renkler doğada saf olarak bulunan ve karışımla elde edilmeyen
renklerdir. Doğada gördüğümüz bütün renkler bu üç ana renkten oluşmuştur.

Ara Renkler

Ara Renkler
Ana renkleri ikişer ikişer aynı oranda karıştırdığımızda ortaya çıkan renklere ara
renkler denir. Bunlar turuncu, mor, yeşildir.

Sıcak- soğuk Renkler
Serinlik etkisi veren deniz, orman ve gökyüzü gibi renkler soğuk, ısı ve ışık etkisi
veren kırmızı, sarı ve turuncu ise sıcak renklerdir.

Sıcak renkler

Kırmızı, Turuncu, Sarı;

KIRMIZI: Sıcak renklerin başında gelir. Dalga boyunun büyüklüğünden dolayı göze hemen çarpar. Bu nedenle hemen hemen tüm uyarılar (warning) kırmızı renkle yazılır, yapılır. Trafik ışıklarında kırmızının kullanımı buna güzel bir örnektir. Kırmızı hareketli, dinamik bir renktir. Bu nedenle (tonuna bağlı olarak) insanı tedirgin, rahatsız edebilir. Ki bazı dergi ve gazetelerde ayaküstü yemek yenen ticari yerlerin, müşterinin bir an önce yemeğini yiyip gitmesi için özellikle kırmızıya boyandığı yazılmıştır. Kısacası kırmızı önce alev alev insanı çeker; sonra da tedirgin, huzursuz edip, iter. Söylediklerimin doğruluğunu denemek istiyorsanız kendinize bir test yapın. Kalabalık bir yere şöyle bir göz atın, gözünüz önce nereye takıldığına dikkat edin! Kızılay’da, kampüste etrafınıza baktığınızda gözünüze ilk çarpan kırmızı ve turuncu renkler olacaktır. Uzun süre buralara baktığınızda rahatsız, tedirgin olacak, gayri ihtiyarı gözünüzü kaçıracak zorunda kalacaksınız. Kısacası kırmızı, hem çarpıcı, dikkat çekici, tahrik edici hem de tedirgin, rahatsız edici renk olma özelliğini taşımaktadır

TURUNCU: Kırmızıdan sonraki en sıcak renktir. Onun kadar olmasa da hareketli, dinamik, dikkat çekici, çarpıcı bir renktir. Kırmızıdan farklı olarak insanı tedirgin, rahatsız eden bir yanı yoktur. Kırmızıya göre daha yumuşak, daha iç açıcı, daha hoş bir renktir. İnsanda coşku ve canlılık duyguları uyandırır, moral yükselticidir.

SARI: Sıcak renk olarak bilinse de yeşile kaçan tonu soğuk renk gibi algılanır. Bu nedenle de insanlarda değişik duygular yaratır. Sarı aydınlığın-ışığın rengi diye bilinir ve güneşi çağrıştırır. Yıllardır ressamlara ilham kaynağı olan bu renk tuvallerde sarı başaklar şeklinde kendini göstermiştir. Bir anlamda üretimin, verimliliğin, bolluğun rengidir. Ressamların yapıtlarını incelediğimizde ışığın sarı; gölgenin mavi ile vurgulandığını görürüz. Güneşin, ışığın rengi olan bu sarı insanda coşkuyu artırır, sevinç ve neşe duygusu yaratır. Ancak yeşile kaçan sarı tonlar canlılığını kaybetmiş olup soğuk renk gibi algılanır. Ki sonbahar da hüznü yaratan da sarıdır.

Soğuk renkler

 Yeşil, Mavi, Mor diye bilinir. Bunların dışında da sıcak veya soğuk diye bilinen renkler söz konusudur.

YEŞİL: Rahatlatıcı, iç açıcı, huzur verici renktir. İnsanlarda ferahlık, dinlendirici etkisi yaratır. Statik, durgun bir renk olduğu için sükûneti simgeler. İlkbaharı, doğuşu, canlanışı çağrıştırır. Kısacası yeşil doğayı simgeler. Bu nedenle de günümüzde çevreci grupların-partilerin kendilerine seçtikleri renk yeşildir. Doğal olarak da tazeliği, gençliği ve umudu yansıtmaktadır. İlaçların bitkilerden elde edilmesinden dolayı, Ortaçağdan beri yeşil renk sağlıkla da ilişkilendirilmektedir. Hatta kimileri cerrahların yeşil giymesini buna bağlar. Ancak yeşilin soğuran renk olması nedeniyle cerrahların elbiselerinde kanı belirgin şekilde göstermediği de bir gerçektir.

MAVİ: Dünyada en fazla görülen renktir. Mavi denilince akla önce gökyüzü, denizler gelir. Ancak uzaktaki dağların da mavi göründüğü bir gerçektir. Sınırsızlığın, sonsuzluğun ve de özgürlüğün rengidir mavi! Durağan, statik bir renktir. İnsanlarda, dinginlik, serinlik, huzur, mutluluk duygusu yaratır. Sakinliğin, engin hoşgörünün simgesidir. Yapılan araştırmalar sonucu mavinin hâkim olduğu ortamlarda yaşayanların sinir sistemlerinin çok güçlü olduğu söylenmektedir. Ki nazar boncuklarının mavi olması da anlamlıdır. Dikkat çekici bir renk olmadığı için fonda kullanımı yapıtın etkisini artırır.

MOR: Kırmızı ve mavinin birleşiminden oluştuğu için bu 2 rengin oranlarına göre değişik tonlar oluşturmaktadır. Ancak genelde mor rengin; acıyı, hüznü, üzüntüyü, içe kapanıklığı, depresyonu, çağrıştırdığı bilinir. Hatta kimi insanlarda hastaneyi akla getirdiği söylenir. Tonlarına göre hayal gücünü, sezgileri harekete geçirdiği çalışma şevkini ve de yaratıcılığı artırdığı da söylenir. Ki Chopin’in bestelerini yaptığı odanın mor renkten oluştuğu bilinen bir gerçektir.

Nötr Renkler
Herhangi bir cisim güneş ışığından aldığı renkleri yansıtmayıp yutuyorsa o cismi siyah
görürüz. Siyah ve beyaz rengi karıştırdığımızda gri renk ortaya çıkar. Siyah, beyaz ve gri;
renk sayılmaz. Bu üç renge nötr renkler denir. Ayrıca herhangi bir rengi açmak ya da
koyulaştırmak için siyah ve beyaz renk kullanılır.

Nötr renkler

Renk Çemberi
Üç ana renk kırmızı, mavi, sarı merkez alınarak turuncu, yeşil ve morun ara renk
olarak elde edilmesi ve kendi aralarında karıştırılarak ana ve ara renklerin gösterildiği
dairesel yapıdır.

Renk çemberi
Kullanılacak Araç ve Gereçler
 Resim kâğıdı ( 25 * 35 )
 Kurşun kalem
 Silgi
 Cetvel
 Pergel
 Guaj boya
 Su kabı
 Fırça (2 veya 4 numara )
 9-Palet

Guaj Boya

Şeffaflığı olmayan kapatıcı bir suluboya türüdür. Piyasada tablet, tüp ve kavanoz
halinde bulunur. Su ile inceltilir ama saydam değildir. Kapatıcıdır. Su ile inceltilmesi
bakımından suluboyaya, kapatıcı olması yönünden de yağlıboyaya benzer. Renklerin açık
tonlarını elde etmek için beyaz boya kullanılır.

1- Pergelle 10cm yarıçapında bir daire çiziniz.

2-Aynı merkezi kullanarak 1. Dairenin içine 6cm yarıçapında ikinci bir daire daha çiziniz

3-Köşegen eksen çizgilerini çiziniz.

4-Köşegen eksen çizgilerinin merkezden geçmesine dikkat ediniz.

5. Köşegenler arasındaki dik açıları 6 eşit parçaya bölerek 24 tane kutu oluşturunuz.
6. Çemberin iç kısmına şekildeki gibi bölümleri çiziniz.

Ana renklerden kırmızı rengi, sarı rengi, mavi rengi şekildeki gibi boyayınız.

Şekil : Renk Çemberi

Temiz ve düzenli çalışınız.

Guaj boya özelliklerini hatırlayınız. Temiz ve düzenli çalışınız.
Ton değerlerinin her kutuda farklı olmasına dikkat ediniz.
1-Sarının içine kırmızı katarak sırayla kırmızımsı turuncu, turuncu ve sarımsı turuncu
renklerini 13 ile 21 arasındaki kutulara boyayınız.
2-Sarı rengin içine mavi katarak sırayla sarımsı yeşil, yeşil ve mavimsi yeşil renklerini 13 ile
5 arasındaki kutulara boyayınız.

Kırmızı ve mavi yoğun bir renktir boyaları azar azar katınız.

Mavinin içine kırmızı katarak sırayla mavimsi mor, mor ve kırmızımsı mor renklerini 5
ile 21 arasındaki kutulara boyayınız.
Uygulama sırasında sorun ile karşılaşırsanız öğretmeninizden yardım alınız.
Renk çemberi bitti ise, kâğıt ölçüsünde mukavva kesiniz.
Renk çemberinizi mukavvaya yapıştırınız ve üstünü jelâtinle kaplayınız.

Uygulama bölümündeki renk skalasını  yeniden çizip guaj boya ile renklendiriniz. Bu
çalışmanızı aşağıdaki ölçeğe göre değerlendiriniz.

Bu kez aşağıdaki gibi dikdörtgen kutucuklara yapınız

Ana renklerle başlayıp ikincil ara renklerlerle bitirin

Sıcak–Soğuk Kontrastı
Sıcak ve soğuk renkleri kullanarak yapılan uyumdur. Sıcak ve soğuk renklerin verdiği
etkiler de göz önünde bulundurulmalıdır.

Sıcak-soğuk kontrast

Tamamlayıcı Kontrast
Renk çemberi üzerindeki tamamlayıcı renklerle yapılır. Bu renkler çemberde tam
karşılıklı düşen renklerdir. Renk çemberindeki karşılıklı renkler birbirlerinin
tamamlayıcısıdır. Örn: sarı ile mor, kırmızı ile yeşil, mavi ile turuncu.
Bir rengin yaptığı etki tam karşıtı olan renkle dengelenir. Tamamlayıcı renk kontrastı
yaparken iki noktaya dikkat etmek gerekir:
 Birbirlerini tamamlaması istenilen iki rengin ışık güçleri eşit olmalıdır.
 Birbirlerini tamamlaması istenen iki rengin beraberliklerinde bir renk
uyuşumluğu bulunmalıdır.

Tamamlayıcı kontrast

Yanıltıcı Kontrast
Herhangi bir rengin siyah, beyaz ve gri üzerindeki etkisiyle ilgilidir. Kullanılan
renklerden birinin şiddeti yüksek tutularak yani kırmızı, gri-beyaz ve siyah üzerinde farklı
etki yapar. Buna yanıltıcı kontrast denir.

Yanıltıcı kontrast

 Gri, kırmızı fon üzerinde yeşilimtırak görünür.
 Gri, turuncu fon üzerinde mavi görünür.
 Gri, sarı fon üzerinde kırmızı-mor (macenta) görünür.
 Gri, mavi fon üzerinde turuncu görünür.
 Gri, mor fon üzerinde sarımtırak görünür.

Kalite Kontrast
Bir rengin en ışıklı tonundan başlayarak koyulaşmaya doğru götürülürken veya en
koyu tonundan en açığa doğru getirilirken elde edilecek ara tonlar o rengin kalitesini
oluşturur. Işık şiddeti yüksek renkle ışık şiddeti olmayan gri nüanslı renklerin bir arada
kullanılmasına kalite kontrastı denir

Kalite kontrast

Renklerin Psikolojik Etkileri

RENKLER

Güneş ışığı bir prizmadan geçirilince yedi renk grubu meydana gelir.

Renk prizması
Güneş ışığında depo olmuş bu renkler bir eşya üzerine geldiğinde o cisim renklerin bir
kısmını yutar, bir kısmını yansıtır. Bu olayın sonucu olarak da cisimler bize yansıttığı renkte
görünür. Örneğin, bir eşyanın kırmızı olarak görünmesinin nedeni, o cismin güneş ışığından
sadece kırmızı rengi yansıtması ve diğer renkleri tutmasındandır.

Ton  Çubuğu

Kâğıdınızı enine tutarak 4 cm genişliğinde, 22 cm uzunluğunda iki adet dikdörtgen
çiziniz.

Aşağıdaki işlemleri tamamladığınızda ton çubuğunu (bir rengin beyazdan siyah
renge tonlaması) hazırlamış olacaksınız.

Ton Çubuğu
Aşağıdaki işlemleri tamamladığınızda ton çubuğunu (bir rengin beyazdan siyah
renge tonlaması) hazırlamış olacaksınız.