Patates Kızartması Sivilce Yaparmı
Yediklerimiz Cildimizi Nasıl Etkiler? Sivilceye Neden Olur Mu?
Beslenme seçim ve alışkanlıkları vücutta birçok organ ve sistemi etkilerken, cilt ve beslenme ilişkisi de her zaman merak konusu olmuştur. Cilt bozuklukları, kırışıklık, cilt lekeleri gibi birçok problemin beslenme ile ilişkisi olup olmadığı sorusuna cevap aranırken, sivilce de bu konular arasında başı çekiyor.
Sivilce-beslenme ilişkisi henüz kesin bulgularla kanıtlanmamış olsa da beslenme alışkanlıklarımızın sivilce gelişiminde rol oynadığı bir gerçek (1).
Beslenme alışkanlıklarının cildi nasıl etkilediği konusunda yapılan bilimsel araştırmalar gün geçtikçe daha somut veriler ortaya koyuyor. Örneğin, daha fazla omega-3 yağ asidi, daha az süt ürünü ve düşük glisemik indekse sahip gıdalar tüketerek sivilce oluşumunun azaltılabileceği (2), hatta tamamen önlenebileceği gözlemlenmiş durumda. Uzmanlar hala yenilen yiyecekler ve sonrasında ortaya çıkan sivilceler arasındaki bağlantıyı gösteren net bir kanıt bulamamış olsalar da kötü beslenmenin, sivilceye meyilli ciltlerde sivilce oluşumunu artırdığı konusunda hemfikirler.
Beslenme Düzeni Cildi Nasıl Etkiler?
Sivilceler, sebum miktarının artmasıyla birlikte derideki gözeneklerin ölü cilt hücreleri, bakteriler veya her ikisinin birleşimi sonucu tıkanmasıyla ortaya çıkar. Tıkanmış gözenekler ise iltihaplanmaya yol açabilir ve sivilce ile diğer lezyon türlerinin oluşmasına sebep olabilir (3).
Ergenlik döneminde vücut, büyüme hormonunu ve androjenleri daha fazla üretir. Bazı çalışmalar bu hormonların vücuttaki sebum salınımını ve sivilce oluşumunu artırdığını göstermiştir. Ayrıca, bazı gıdalar da bu hormonların artmasına sebep olabildiğinden, sivilce yapan gıdalar vardır demek mümkün. Sivilce için beslenme, bu gıdalardan kaçınmakla başlar. Beslenme düzeninde yapılacak bu değişiklik, sivilce belirtilerini azaltmaya, iyileştirmeye veya en başından önlemeye yardımcı olabilir.
Sivilceye Sebep Olan Yiyecekler Nelerdir?
1) Rafine tahıllar ve şekerler
Sivilce problemi yaşayanlar, bu problemi az yaşayan veya hiç yaşamayan insanlara göre daha fazla rafine ve karbonhidrat içeren besinleri tüketmeye eğilimli olabilirler. Rafine karbonhidratlar açısından zengin gıdalar ise şunlardır: (4)
• Ekmek, kraker, tahıl veya beyaz un ile yapılan tatlılar
• Beyaz un ile yapılan makarna
• Beyaz pirinç
• Soda ve diğer şekerli içecekler
• Şeker kamışı, akçaağaç şurubu, bal veya agave şurubu gibi tatlandırıcılar
Bir çalışma, yukarıdaki listede belirtilen besinlerin;sivilce yapan gıdalar başlığı altına girdiğini gösteriyor. Çalışmada, sık sık ilave şeker tüketen kişilerde sivilce oluşma riskinin %30 daha fazla olduğu, düzenli olarak pasta ve kek yiyenlerin ise %20 daha fazla risk taşıdığı ortaya konuluyor. Bu artan risk oranı, rafine karbonhidratların kan şekeri ve insülin seviyeleri üzerindeki etkileri ile açıklanabilir. Rafine karbonhidratlar, kan şekeri seviyesini hızla yükselterek kan dolaşımına aynı hızla giriş yaparlar. Kan şekeri yükseldiğinde ise, kan şekerini kan dolaşımından hücrelere aktarmaya yardımcı olmak için insülin salgılanmaya başlar.
Yüksek seviyelerde insülin, androjen hormonlarını daha aktif hale getirerek insülin benzeri başka bir büyüme hormonunu da artırır. Bu da cilt hücrelerinin daha hızlı büyümesine neden olarak sebum üretimine ve dolayısıyla sivilce gelişimine katkıda bulunur. Öte yandan, kan şekerini veya insülin seviyelerini önemli ölçüde yükseltmeyen, düşük glisemik indekse sahip besinler; sivilcelerin azalmasını sağlayabilir.
2) Süt Ürünleri
Birçok çalışmanın sonucunda, gençlerin tükettikleri süt ürünü miktarı ile sivilceleri arasında doğru orantı olduğu bulunmuştur (5). İki çalışma ayrıca düzenli olarak süt veya dondurma tüketen genç yetişkinlerin diğerlerine göre 4 kat daha fazla sivilce sorunu yaşadığını kanıtlamıştır.
Süt, sivilce şiddetini artırabilen kan şekeri üzerindeki etkilerine ek olarak insülin seviyesini de artırır. Yüksek insülin seviyesi de sivilce oluşumunu tetikleyeceğinden süt, sivilce yapan besinler arasında sayılabilir.
3) Fast Food
Sivilce yapan yiyecekler listesi dendiğinde başı elbette ki kalori, yağ ve karbonhidrat bakımından zengin fast food çekecektir. Hamburger, nugget, sosisli sandviç, patates kızartması ve milkshake gibi fast food ürünleri gibi yiyeceklerin tümü içerdiği yüksek ve sağlıksız yağ sebebiyle, ciltte sivilce çıkma olasılığını arttıracaktır. 5.000'den fazla genç ve genç yetişkin üzerinde yapılan bir araştırma, yüksek yağlı beslenme düzeninin, ciltte çıkabilecek sivilce oranını %43 arttırdığını göstermiştir (6).
2.300 erkeğin yer aldığı bir başka çalışmada ise, sık sık hamburger veya sosis yemenin sivilce riskini %24 artırdığı görüldü. En çok sivilce yapan yiyecekler denildiğinde akla ilk gelen fast food hakkında bazı araştırmacılar, fazla fast food ile beslenmenin gen ekspresyonunu etkileyebileceğini ve hormon seviyelerini sivilce gelişimini destekleyecek şekilde değiştirebileceğini düşünmektedir.
4) Omega-6 Yağlarınca Zengin Gıdalar
Çok miktarda omega-6 yağı içeren bir beslenme düzeni enflamasyon ve sivilce oluşma riskini artırır. Bunun sebebi bu şekilde bir beslenme düzeninde besinlerin, hayvansal yağlar ve omega-6 yağı açısından zengin; bitkisel yağlar ve balık yağı gibi omega-3 açısından fakir olan yiyeceklerden oluşmasıdır. Omega-6 ve omega-3 yağ asitlerinin dengesizliği, vücudun da dengesini bozarak, cildin daha çok sivilce üretmesine sebep olan enflamasyon miktarının artmasına sebep olur. Bu yüzden vücuda omega-3 yağının takviye edilmesi ciltteki iltihap seviyesini azaltarak sivilce oluşumunu önleyebilir. Bu ve başka birçok yararı sebebiyle, balık yemenin alışkanlık haline getirilmesi gerekir.
5) Cildin Hassas Olduğu Besinler
Sivilcenin aslında bir enflamatuvar hastalık olduğu ileri sürülmekte olup, bu teori kortikosteroidler gibi anti-enflamatuvar ilaçların şiddetli sivilce tedavilerinde işe yaraması ve sivilcesi olan kişilerin kanlarında yüksek seviyelerde enflamasyon görülmesi gerçeğiyle desteklenmiştir.
Yiyeceklerin sivilce oluşumuna sebep olmasının bir nedeni de gıda hassasiyeti olabilir. Gıda hassasiyeti, bağışıklık sisteminin gıdaları yanlışlıkla bir tehdit olarak algılaması ve buna karşı bir atak göstermesi ile ortaya çıkar. Bu atak sonucunda, vücutta yüksek düzeyde pro-enflamatuvar molekül dolaşmaya başlar ve bu moleküller sivilce oluşumunu şiddetlendirebilir. Bağışıklık sisteminin tepki verebileceği sayısız gıda olduğundan, en güçlü tetikleyicileri anlamanın en iyi yolu, bir diyetisyen veya beslenme uzmanından destek alarak gözetim altında gıda elemeleri yapmaktır.
Cilt Dostu Yiyecekler
Sivilce için beslenme listesi, kompleks karbonhidratlardan oluşan, düşük seviyede glisemik indekse sahip yiyeceklerden oluşmalıdır. Kompleks karbonhidratlar ise şu gıdalarda bulunur: kepekli tahıllar, baklagiller ve işlenmemiş meyve ve sebzeler (7).
Mineraller, çinko, antioksidan, A ve E vitaminleri bileşenlerini içeren gıdalar iltihabı azalttığı için cilde iyi gelen besinler oldukları düşünülmektedir.
Bu bileşenleri içeren, cilde faydalı besinler ise şöyledir:
• Havuç, kayısı ve tatlı patates gibi sarı ve turuncu meyveler ve sebzeler
• Ispanak ve diğer koyu yeşil ve yapraklı sebzeler
• Domates
• Yaban mersini
• Tam buğday ekmeği
• Esmer pirinç
• Kinoa
• Hindi
• Kabak çekirdeği
• Fasulye, bezelye ve mercimek
• Somon, uskumru ve diğer yağlı balıklar
• Fındık
Sivilce neden çıkar sorusunun pek çok cevabı vardır ve bu cevaplardan birisi, beslenme ile ilgili olabilir. Yine de tek başına beslenmeyi düzenlemek sivilce tedavisi yerine geçmeyecektir. Uygun bir sivilce tedavisi sürecine başlamak için bir dermatoloğa danışmak en mantıklısıdır.
“Söz konusu içerik yalnızca genel bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi tavsiye niteliğinde değildir. Lütfen uzman görüşüne başvurunuz”.
Cips Sivilce Yapar Mı? Cips Yemek Sivilce Çıkarır Mı
Günümüzde birçok farklı lezzet ve şekil üzerinden farklı cips çeşitleri bulunmaktadır. Baharatlar ile ön plana çıkan bu lezzetler, aynı zamanda bazı istenmeyen durumlar ön plana çıkarıyor. Özellikle aşırı tüketmek ciddi anlamda kilo alma tehlikesini yaratmaktadır. Aynı zamanda yağlanma oranını artırırken, sivilce yapıp yapmadığı da merak edilen konular arasında bulunmaktadır.
Cips Sivilce Yapar mı?
Cipsi çeşitlerinin sivilce yapıp yapmadığına dair günümüzde bilimsel açıdan kesin bir kanıt bulunmuyor. Fakat bazı hastalıklar üzerinden cips alınmasına bağlı olarak, lezyonların alevlendiği bilinmektedir. Sivilce üzerine bakıldığı zaman ise bu günümüzde henüz kesinlik kazanmamıştır. Ancak yine de bu konuya dair uzman görüşlerinin de olduğunu ifade etmek mümkün. O yüzden ne olursa olsun parkta zararları ile beraber, cips çeşitleri mümkün olduğu kadar minimum seviyede tüketmek önemli hale geliyor.
Cips Yemek Sivilce Çıkarır mı?
Cips ile beraber aynı zamanda çikolata, fındık fıstık ve yağlı süt alımları birtakım lezyonların da alevlenmesine sebep olmaktadır. Bu durum birçok değişik hastalık üzerinden ön plana çıkıyor. Fakat bununla beraber cips tüketiminin sivilce çıkarıp çıkarma adına dair kesin bir kanıt olmadığını söylemek mümkün. Yani bilimsel olarak öne çıkan araştırmalar neticesinde belli bir bulgu yer almıyor. Fakat bu konuda birçok değişik olumlu ya da olumsuz şekilde bilgiler bulunduğunu söylemek mümkün. Bu sebepten dolayı yine de cips tüketiminin belli bir dengede tutulması önemli yer taşımaktadır.
Cipsin Zararları
Özellikle cips içerisinde rafine şeker olduğu için, cildin kolajenine ciddi anlamda zarar veriyor. Bununla birlikte önemli oranda yaşlanma belirtilerini hızlandırmaktadır. Diğer yandan diyabet ve felç ile beraber kardiyovasküler gibi sorunlara neden olabilecek trans yağlar olduğunu söylemek mümkün. Bu gibi durumlardan uzak durabilmek için mutlaka cips yeme tüketimini belirli bir orana çekmek gerekir.
