Kimya Adası Kimyasal Denge

Örneği
ÖĞRETMEN ADAYI : BETÜL İYİYAPICI /
ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ 1
Dengeyi etkileyen faktörleri açıklar.
1. Sıcaklığın çözünürlük dengesine etkisini deneylerle gösterir.
2. Sıcaklığın çözünürlük çarpımına etkisini açıklar
3. Çözünürlük dengesive çarpımı ile ilgili problemleri çözer

funduszeue.infoHÜSEYİN AKKUŞ
1-GİRME
• Öğrencilerle selamlaştıktan sonra öğrencilere ‘’ ŞİMDİYE KADAR ÇÖZÜNÜRLÜK
DENGESİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLERDEN HANGİSİNİ GÖRDÜK ?’’ sorusunu sınıfa
yöneltirim ve önceki derse yönelik hatırlatma yaparım .
• Daha sonra bugün sıcaklığın etkisini inceleyeceğimizi söylerim
• Öğrencilerin dikkatini çekebilmek için günlük hayatla ilişkili sorular yöneltirim
bunlar :
1. Zamanla çaydanlık dibinde neden tortu oluşur?
2. Bir bardak sıcak çayda mı soğuk çayda mı daha fazla şeker çözebilirsiniz? Neden
3. Ütülere musluk suyu koymamız neden sakıncalıdır? Saf su koymamızın nedeni
nedir?
Bu sorulara öğrencilerden gelebilecek cevaplar şunlar olabilir
( YANILGI CÜMLESİ ) Sıcak çayda çözünür. Sıvının sıcaklığı şekeri eritir.
(YANILGI CÜMLESİ ) Sudaki kirecin çökelmesi kimyasal bir olaydıfunduszeue.info yüzden
Öğrencilerin kavram yanılgılarını düzeltmek adına açıklamalar yaparım .
• Şeker suda erimez, çözünür.
• Sudaki kirecin çökelmesi fiziksel bir olaydır.
2-KEŞFETME
Öğrencilerin zihninde oluşan sorulara cevap bulabilmeleri adına bazı deneyler yaptırırım .
Öğrencileri 5’er kişilik gruplara ayırırım .
DENEY 1:
1. Bir behere 10 ml su doldurup üzerine POTASYUM NİTRAT ilave ediniz. Katısı ile dengede
olan doygun bir çözelti ediniz
2. Çözeltiyi ispirto ocağında ısıtıp gözlemlerinizi yazınız .
DENEY SONU SORULARI :
• POTASYUM NİTRATIN çözünme denklemini yazınız
• Sıcaklığın çözünürlük dengesine etkisini açıklayınız
SONUÇ: Öğrencilerden deneyden elde ettikleri sonuçları yazmalarını isterim ve her
grup deneyleri yapınca gruplara bazı sorular sorarak yönlendiririm :
1. Katının çözünme tepkimesi endotermik midir? Ekzotermik midir? Nasıl anlarsınız?
2. Hazırladığınız çözeltinin çözünürlüğünü nasıl değiştirebilirsiniz ?
3. Sıcaklığı arrtırıp yada azaltırsanız denge nasıl değişir
DENEY 2 :
4. Bir behere 10 ml su koyup kalsiyum karbonat katısını beherde çözerek doymuş
çözeltisini hazırlayınız
5. Doymuş çözeltiyi katısından ayırarak çözeltiyi ısıtınız. Gözlemlerinizi not ediniz
DENEY SONU SORULARI :
• Çözünme olayı endotermik mi yoksa ekzotermik midir?
• Kalsiyum karbonatın çözünme denklemini yazarak sıcaklık artışının dengeyi nasıl
etkilediğini açıklayınız?
• Çökelmenin neeni nedir?
SONUÇ: Öğrencilerden elde ettikleri sonuçları yazmalarını isterim .
3-AÇIKLAMA
• Öğrencilerden yaptıkları deneyler sonucunda elde ettikleri verileri açıklamalarını isterim .
• Bunun için her grubun kendi içlerinde seçtikleri temsilcileri deneyleri ve sonuçları sunar.
• Yapılan etkinliğe göre öğrenciler katıların çözünürlüklerinin sıcaklıkla arttırılabileceğini veya
azaltılabileceğini ayrıca dengedeki çözeltinin sıcaklıkla dengesinin nasıl değişebileceğini öğrenir.
• Öğrencilerime Le Chatelier İlkesini deneyler üzerinden açıklarım.
• Le Chatelier prensibi veya ‘denge kanunu’:
• Dengedeki bir sisteme dışarıdan bir etkide bulunulduğunda, sistem bu etkiyi azaltıcı yönde yeni
bir denge hali oluşturur.
• Denge halindeki herhangi bir sistemin konsantrasyonu, sıcaklığı veya basıncı değiştirildiğinde,
sistem kendini yeniden ayarlayarak yeni bir denge hali oluşturur.
• Dengeyi Etkileyen Faktörler: La Chatalier ilkesine göre denge halindeki bir reaksiyona
dışarıdan etki yapılarak dengesi bozulacak olursa, tekrar dengeye girebilmek için etkiye
karşı tepki gösterir. Dengeyi etkileyen faktörler konsantrasyon, hacim, basınç, sıcaklık ve
katalizördür.
• Sıcaklık: Sıcaklık artışı endotermik reaksiyonlarda dengeyi ürünlere doğru,
ekzotermik reaksiyonlarda ise dengeyi girdilere doğru kaydırır. Sıcaklık artışı
endotermik reaksiyonlarda denge sabitini arttırırken ekzotermik
reaksiyonlarda azaltır.
4-DERİNLEŞTİRME :
Öğrencilerden öğrendikleri Le Chatelier Prensibi ile günlük hayat
arasında ilişki kurmaları ve örnekler vermesi beklenir.
1. Bisiklet en tipik örnektir.

Elde ettikleri kazanımı derinleştirmeleri amacıyla öğrencilerle beraber

yeni bir deney tasarlanır.
CuSO4 + NaCl + ısı Na2SO4 + CuCl2
DEĞERLENDİRME:
• Dağlarda uzun süre kalanlar yorgunluk ve baş dönmesi hisseder. Bunun nedeni
yüksek rakımda atmosfer tabakasının daha ince olması ve dolayısıyla oksijen
molekülünün azalmasıdır. Bu durum vücudumuzun en önemli dengesinin
bozulmasına neden olur. Kandaki hemoglobin (Hgb) molekülleri ciğerlerimizden
dokularımıza kadar oksijen taşınmasını sağlar. Kanımızda hemoglobin ile
oksijen taşıyan hemoglobin Hgb(O2) molekülleri arasında;

• Hgb (aq) + O2 (g) ⇔ Hgb(O2)(aq) dengesi vardır.

• funduszeue.infon molekülünün azalmasının bu dengeyi nasıl etkilediğini yorumlayınız?

KAYNAKÇA
• funduszeue.info?Id=
&p=0&t=bs
• ORBİTAL YAYINLARI SINIF SORU BANKASI
• KİMYADA KAVRAM YANILGILARI GAMZE DOLU