Endokrinoloji Neye Bakar

Büyümeyi, metabolizmayı, kan basıncını, üremeyi ve diğer gerekli fonksiyonları düzenleyen hormonların incelenmesi ile ilgilenen endokrinoloji hakkında merak edilen tüm detaylar haberimizde Endokrinoloji nedir? Hangi hastalıklara bakar?

funduszeue.info

Yayınlanma: - 16 Temmuz Güncellenme:

Hormonlar vücudumuzdaki değişik aktiviteleri kontrol eder. Hormonların farklı tipleri, üreme, metabolizma, büyüme ve gelişmeyi kontrol eder. Hormonlar ayrıca çevremize verdiğimiz tepkiyi de kontrol eder ve vücudumuzun fonksiyonları için gerekli uygun miktarda enerji ve besini sağlamaya yardımcı olurlar. Peki, bu hormonlarla ilgilenen endokrinoloji nedir? Hangi hastalıklara bakar? Bilinmesi gerekenleri haberimizde bulabilirsiniz…

ENDOKRİNOLOJİ NEDİR?

Endokrinoloji, vücutta hormon salgılayan birçok salgı bezini kontrol eden ve bu salgı bezlerinin hastalıklarını inceleyen tıp dalıdır.

ENDOKRİN SİSTEM NEDİR?

Endokrin sistem, karmaşık bir salgı bezi grubudur. Bezler hormon yapan organlardır. Bunlar vücudunuzdaki aktiviteleri kontrol etmeye yardımcı olan maddelerdir. Farklı hormon türleri üremeyi, metabolizmayı, büyümeyi ve gelişmeyi kontrol eder. Hormonlar ayrıca çevrenize tepki verme şeklinizi de kontrol eder ve vücudunuzun çalışması için gereken enerjiyi ve beslenmeyi sağlamaya yardımcı olurlar. Ancak tüm bezler endokrin bezler olarak sınıflandırılmaz; örneğin, ter bezleri veya lenf bezleri endokrin bezleri değildir.

Hormon seviyeleriniz çok yüksek veya çok düşükse, hormon bozukluğunuz olabilir. Hormon hastalıkları ayrıca, vücudunuz hormonlara olması gerektiği gibi cevap vermezse de ortaya çıkar. Stres, enfeksiyon ve kanınızdaki sıvı ve elektrolit dengesindeki değişiklikler de hormon seviyelerini etkileyebilir.

Ana endokrin bezleri:

– Hipotalamus
– Hipofiz bezi
– Tiroid bezi
– Paratiroid bezi
– Pankreas
– Adrenal bezler
– Gonad bezleri
– Pineal bez

Hipotalamus

Hipotalamus uyku döngüleri, vücut sıcaklığı, hipofiz bezi aktivitesi ve diğer otonom sinir sistemi işlevleri düzenleyen beyin bir kısmıdır. Hipotalamustaki sinir hücreleri, hipofizden hormon salgılanmasını uyaran veya baskılayan kimyasal maddeler üreterek hipofiz bezini kontrol eder.

Hipofiz bezi

Hipofiz bezi bu tür kadınlarda ise yumurtlama ve östrojen üretiminde sıcaklık, tiroid aktivitesi, çocukluk büyüme, idrar üretimi, testosteron üretimi gibi hormon fonksiyonlarını kontrol kafatası tabanında bulunan fasulye büyüklüğünde bir bezdir.

Tiroid bezi

Tiroit bir iç salgı bezidir. İşlevi; T3 ve T4 adı verilen hormon üretmesi ve bunları kana salmasıdır.

Paratiroid Bezi

Vücudun (öndeki boynun merkezi olan) tiroid bezinin hemen arkasında bulunan dört paratiroid bezi vardır. Tiroid fonksiyonuyla ilgisi yoktur. Bu bezler kandaki kalsiyum seviyesini kontrol eden bir termostat veya regülatör görevi görür.

Pankreas

Pankreas hem insülin, glukagon ve somatostatin, hem de besinlerin ve ince bağırsakta sindirimin emilmesine yardımcı olan sindirim enzimlerini içeren pankreas suyunu salgılayan bir sindirim organı dahil olmak üzere birçok önemli hormon üreten bir endokrin bezidir.

Adrenal Bezler

Böbrek üstü bezleri böbreklerin tepesinde oturuyorsunuz. Strese yanıt olarak hormonları serbest bırakmaktan sorumludurlar. Adrenal bezler, aldosteron adı verilen bir hormon salgılanması yoluyla böbrek fonksiyonlarını etkiler.

Gonad Bezleri

Gonadlar hem iki erkek testis hem de iki dişi yumurtalık anlamına gelir. Gonadlar tarafından salgılanan dört hormon vardır: kadın cinsiyet hormonları, östrojen ve progesteron; ve erkek hormonları, testosteron ve androsteron.

Pineal Bez

Pineal bez, uyanık / uyku düzenleri ve mevsimsel fonksiyonların modülasyonunu etkileyen bir hormon olan serotonin türevi melatonini üreten beyinde bulunan küçük bir bezdir.

ENDOKRİNOLOJİ HANGİ HASTALIKLARA BAKAR?

Endokrin hastalıkları, hormon seviyeleri çok yüksek veya çok düşük olduğunda veya vücut hormonlara olması gerektiği gibi tepki vermediğinde ortaya çıkar. En yaygın endokrin hastalıklarından biri diyabettir. Bununla birlikte, endokrinoloji içinde tedavi edilen diğer hastalıklar arasında;

– Adrenal bozukluklar
– Osteoporoz ve kemik sağlığı
– Şeker hastalığı
– Çocuklarda endokrin bozuklukları (büyüme eksikliği, ergenlik sorunları)
– Kalp problemleri (yüksek kolesterol, trigliseritler, yüksek tansiyon)
– Erkek sağlığı (kısırlık, testosteron düzeyleri)
– Hipofiz bozuklukları
– Tiroid hastalıkları
– Ağırlık ve metabolizma
– Kadın sağlığı (menopoz, kısırlık, bazı menstrüel problemler)
yer alıfunduszeue.infoler tipik olarak vücudun ürettiği hormon miktarını kontrol etmeyi ve hormon eksikliği durumlarında hormon takviyelerinin kullanılmasını içerir.

beyinbüyümediyabetKadınmenopozşekerşeker hastalığıyüksek tansiyon

Endokrinoloji endokrin sistem hastalıkları (hormon bozuklukları) ile ilgilenen bilim dalıdır.

Endokrin sistem hipotalamus,hipofiz,tiroid, paratiroid, pankreas, yumurtalıklar (Kadında overler, erkekte testisler), böbreküstü bezi yağ dokusu, endotel (damar iç duvarını döşeyen hücreler)gibi iç salgı bezlerinin oluşturduğu bir sistemdir. Bu salgı bezleri hormonları sentezlerler. Hormonlar üreme, metabolizma, büyüme ve gelişmeyi kontrol eder. Hormonlar ayrıca çevremize verdiğimiz tepkiyi de kontrol eder ve vücudumuzun fonksiyonları için gerekli uygun miktarda enerji ve besini sağlamaya yardımcı olurlar.

Endokrinolog endokrin sistem hastalıklarıyla (hormon bozukluklarıyla) uğraşan doktordur. Endokrinologlar salgı bezlerini etkileyen hastalıkların tanısını koyarlar. Genellikle karmaşık olan ve vücudumuzdaki birçok sistemi içeren hastalıkları nasıl tedavi edeceklerini bilirler.

• Endokrinologlar Ne Yaparlar?

Endokrinologlar hormon dengesizliği ve problemlerine tanı koymak ve tedavi vermek için eğitim almışlardır. Birçok farklı durumla ilgilenirler: Diyabet, Tiroid hastalıkları, Metabolik bozukluklar, Hormonların fazla ya da az üretimi, Menopoz, Osteoporoz, Hipertansiyon, Yağ metabolizması ile ilgili hastalıklar, İnfertilite (Kısırlık), Büyüme geriliği (Boy kısalığı), Salgı bezlerinin tümörleri, Şişmanlık. Endokrinologlar ayrıca salgı bezlerinin nasıl çalıştığını değerlendirmek için bazı dinamik testler isteyebilirler.

• Endokrinologlar Ne Tip Bir Tıp Eğitimi Alırlar?

Endokrinologlar altı yıllık tıp fakültesini bitirirler ve sonrasında dört veya beş yıllık iç hastalıkları ihtisas programını tamamlarlar. Üç yıl da hormon hastalıklarına nasıl tanı koyacaklarını ve tedavi edeceklerini öğrenmek için geçirirler. Toplam olarak bir endokrinoloğun eğitimi 13 yıldan fazla zaman almaktadır.

• En Sık Endokrin Hastalıklar ve Bozukluklar Nelerdir?

Obezite, diyabet, guatr , adet düzensizlikleri, tüylenme, kemik erimesi ve üreme bozukluklar gibi hastalıklar en sık görülen endokrin hastalıklardır.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Tıpta vücut içinde değişik faaliyetleri düzenlemekte olan maddelere hormon denilmekte olup vücudumuzda her hormon değişik bir görev üstlenmektedir. Bu görevler genel manada büyüme, üreme, gelişme ve metabolizma gibi kişinin hayat faaliyetlerini oluşturan sistemlerin düzenlenmesi olmaktadır.

Endokrinoloji nedir?

Endokrinoloji kelimesi, vücutta hormon salgılayan pek çok salgı bezini kontrol etmekte olan ve bu salgı bezlerinin de hastalıklarını inceleyen bir daldır.

Endokrin sistem nedir?

Tıp alanında endokrin sistem, oldukça karmaşık yapıda bir salgı bezi grubu olmaktadır. Bu bezler hormon yapan organlar olup insan vücudundaki aktiviteleri kontrol etmeye destek olan maddelerdir. Çok çeşitli hormon türleri üremeyi, büyümeyi, metabolizmayı ve gelişmeyi kontrol etmektedir. Ayrıca hormonlar kişilerin çevresine tepki verme şeklini kontrol edip vücudun çalışması için gerekli olan enerjiyi ve de beslenmeyi sağlamaya destek olurlar. Fakat tüm bezler endokrin bez şeklinde sınıflandırılmaz; örnek olarak, ter bezleri ya da lenf bezleri endokrin bezler arasında yer almamaktadır.

Ayrıca enfeksiyon, kandaki sıvı, stres ve elektrolit dengesinde meydana gelen değişiklikler de kişinin hormon seviyesini etkilemektedir.

Endokrin sistemde neler bulunur?

Endokrin sistemleri oluşturan salgı bezleri aşağıdaki gibidir. Bunların her biri birbirinden önemli olan salgı bezleridir.

Hipofiz bezi

Hipotalamus

Tiroid bezi

Pankreas

Paratiroid bezi

Adrenal bezler

Pineal bez ve de

Gonad bezleri şeklinde insan vücudunda yer almaktadır.

Hipofiz bezi:

Hipofiz bezi kadınlarda yumurtlama ve de östrojen üretiminde sıcaklık, çocukluk büyüme, tiroid aktivitesi, idrar üretimi ve testosteron üretimi gibi bazı hormon fonksiyonlarını kontrol eden insan kafatasının tabanında yer alan fasulye büyüklüğünde bir bez olmaktadır.

Hipotalamus:

Hipotalamus vücut sıcaklığı, uyku döngüleri, hipofiz bezi aktivitesi ve de diğer otonom sinir sistemlerinin işlevlerini düzenleyen beynin bir kısmı olmaktadır. Hipotalamus üzerinde yer alan sinir hücreleri, hipofizden bir hormon salgılanmasını uyaran ya da baskılayan kimyasal maddeler üretip hipofiz bezini kontrol etmektedir.

Tiroid bezi:

Tiroit bezi vücutta yer alan bir iç salgı bezi olmaktadır. Tiroid bezinin işlevi; T3 ve de T4 adı verilmiş olan hormon üretmesi ve ya bunları kana salmasıdır.

Paratiroid Bezi:

İnsan vücudunda yer alan tiroid bezinin hemen arkasında yer alan dört adet paratiroid bezi yer almaktadır. Tiroid fonksiyonu ile ilgisi yoktur. Bu 4 adet paratiroid bezleri kanda bulunan kalsiyum seviyesini kontrol etmekte olan bir termostat ya da regülatör görevi görmektedirler.

Pankreas:

Pankreas insan vücudunda hem insülin, somatostatin ve glukagon hem de besinlerin ve de ince bağırsaktaki sindirimin emilmesine destek olan sindirim enzimlerini içermekte olan pankreas suyunu salgılayan sindirim organı dahil olacak şekilde pek çok sayıda önemli hormon üretmekte olan bir endokrin bezidir.

Adrenal Bezler:

Adrenal bezler genel manada strese cevap olarak hormonları serbest bir şekilde bırakmaktan sorumlu olmaktadırlar. Adrenal bezler, ayrıca aldosteron ismi verilen hormonların salgılanması yolu ile böbrek fonksiyonlarını etkilemektedir.

Gonad Bezleri:

Gonad bezler iki erkek testis ve de iki dişi yumurtalık açıklamasına gelmektedir. Gonad bezler tarafından salgılanmakta olan dört adet hormon yer almaktadır: kadın cinsiyet hormonları, progesteron ve östrojen; ve erkek hormonları ise testosteron ve de androsteron olmaktadır.

Pineal Bez:

Bu pineal bezi, uyanık ya da uyku düzenleri ile birlikte mevsimsel fonksiyonların genel modülasyonunu etkilemekte olan bir hormon olup serotonin türevi olan melatonini üretmekte görevli olan beyinde yer alan küçük bir bez olmaktadır.

Endokrinoloji hangi hastalıklara bakar?

Günümüzde endokrin hastalıkları, hormon seviyesi çok yüksek ve çok düşük olduğu zaman ve ya kişinin vücudunun hormonlara olması gerektiği kadar tepki vermediğinde ortaya çıkmaktadır. En yaygın olan endokrin hastalıklarından birisi diyabet olmaktadır. Bununla beraber endokrinoloji içerisinde tedavi edilen başka hastalıklar aşağıdaki gibidir. Bunlar ise;

Adrenal bozukluklar

Şeker hastalığı

Osteoporoz ve kemik sağlığı

Çocuklarda endokrin bozukluğu (büyüme eksikliği ve ergenlik sorunları gibi)

Tiroid hastalıkları

Kalp problemleri (yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve trigliseritler gibi)

Erkek sağlığı (kısırlık ve testosteron düzeyleri gibi)

Ağırlık ve metabolizma

Hipofiz bozuklukları

Kadın sağlığı (kısırlık, menopoz ve bazı menstrüel problemler gibi)

yer almaktadır. Tedaviler genel olarak vücudun üretmiş olduğu hormon miktarlarını kontrol etmeyi ve de hormon eksikliği durumunda hormon takviyelerinin kullanılmasını içermektedir.