Eeg Nedir

EEG

• EEG
• RUTİN EEG
• UYKU-UYANIKLIK EEG
• ÇOCUK EEG

EEG,  Baş bölgesinde saçlı deriye yerleştirilen elektrodlar yardımı ile alıcı ile beyinde varolan  elektriksel aktivitenin kayıt haline dönüştürülemesi işlemidir.  EEG çekimi sayesinde beyin fonksiyonlarını ve beyinde ortaya çıkmış patolojik durumları  dolaylı olarak anlayabiliriz.

Başta Epilepsi (sara hastalığı)  olmak üzere  beyin enfeksiyonları(ensefalit,memenjit), kafa travması, koma, bunama, beyin ölümü gibi tablolarda  tanısının kullanılmaktadır.  Bayılma, kasılma gibi nöbet düşündüren şikayetlerle başvuran  her hastaya mutlaka  yapılması gereken tetkiklerin başında gelir. Epilepsi tanısı alan hastalarında nöroloji hekiminin uygun gördüğü aralıkta tekrarlayan çekimler tedavinin takibinde kullanılır.

Nöbet tarifleyen  her hastada EEG  bozukluğu görülmeyebileceği gibi nöbet veya epilepsisi olmayan kişilerde de EEG de patolojik bulgular görülebilir.

EEG çekimi esnasında hastaya elektrik akımı verilmez. Ağrısız bir işlemdir. Gebeler de dahil olmak üzere her bir bireye ve her yaş grubuna  güvenle  uygulanabilir. İşlem sırasında göz açıp kapatmak, hastanın önüne yerleştirilen  bir ışık kaynağına  aralıklı olarak bakmak (fotik uyarı) ve 3 dakika kadar derin ve hızlı nefes alıp vermek (hiperventilasyon) gibi komutlar verilir ve  bu yönlendirmelere hastanın uyması beklenir.

EEG işlemi; uyanık iken yapılan, yaklaşık 30 dakika kadar süren, kısa süreli “Rutin EEG” şeklinde yapılabilir. Rutin EEG’de  bazen  anormal elektriksel aktivitel tespit edilemeyebilir. Bu durumda uyku anormal elektriksel  aktivitelerin  ile aktif hale gelebildiği için  bazı epilepsi tiplerinde  sadece uykuda nöbet ortaya çıkabileceği için   hastalara  hem uyku hem de uyanıklık halinde ,  uzun süreli (yaklaşık   saat) “Uyku-uyanıklık EEG” çekimi de yapılabilmektedir.

EEG Uygulaması

Kaliteli ve doğru bir çekim için, çekime gelinmeden bir gün önce saçın temizlenmesi gereklidir. Uyku EEG tetkiki de isteniyor ise, kişinin laboratuvarda kolaylıkla uyuyabilmesi için, çekimden önceki gece belirlenen sürelerde uykusuz kalması gerekebilir. Çocuklarda ise, çekime uyumları zor olduğu için EEG genellikle uykuda yapılmaktadır. Bazen bu nedenle çekimden önceki gece çocuğun geç yatırılıp erken kaldırılması önerilir veya çekim öncesi ilaç verilebilir.

Unutulmamalıdır ki, doğru teşhis ve tedavi için EEG çekiminin kaydedilmesi ve yorumlanması bu konuda tecrübeli ve uzman olan kişilerce yapılmalıdır.

EEG nedir?

Elektroensefalogram (EEG), beyindeki elektriksel aktiviteyi değerlendirmek için kullanılan bir testtir. Beyin hücreleri arasındaki iletişim  elektriksel uyarılar yoluyla olmaktadır.. Elektrot adı verilen küçük yassı metal diskler kafa derisine kremsi yapıda bir materyal ile  tutturulur.

EEG Çekimi Nedir?

EEG, bazı beyin hastalıkları ile ilişkili olabilecek beynin elektriksel aktivitesindeki anormallikleri tespit etmek için kullanılan tetkiktir.

Aşağıdakiler hastalıklar dahil olmak üzere çeşitli beyin hastalıklarını tespit etmek veya dışlamak için kullanılır:

• Migren ve diğer baş ağrıları
• Nöbet bozuklukları (epilepsi gibi)
• Kafa yaralanması
• Ensefalit (beynin iltihabı)
• Beyin tümörü
• Ensefalopati (beyin fonksiyon bozukluğuna neden olan hastalık)
• Hafıza problemleri
• Öğrenme güçlüğü
• Uyku bozuklukları
• İnme
• Bunama

Çekim sırasında Epilepsi  hastalarında veya başka beyinsel hastalığı olanlarda, test sırasında sunulan uyarıcılar (yanıp sönen bir ışık gibi, hızlı derin nefes alma)  nöbet geçirilmesine sebep olabilir. EEG’yi çekimi yapan teknisyen , oluşabilecek her durumu güvenli bir şekilde yönetmek için eğitilmiştir ve  kliniğimizde çeşitli önlemler alınmıştır.

EEG Nasıl Çekilir?

• Testin tamamlanması genellikle 30 ila 60 dakika sürer ve aşağıdaki adımları içerir:
• Sırt üstü uzanmış bir sandalyede veya yatakta uzanacaksınız.
• Teknisyen başınızı ölçecek ve elektrotların nereye yerleştirileceğini işaretleyecektir.
• Bu işaretler elektrotların yüksek kaliteli bir okuma elde etmesine yardımcı olan özel bir kremle temizlenir.
• Teknisyen, 16 ila 25 elektrot üzerine yapışkan jel yapıştırıcı sürecek ve kafa derisindeki belirlenmiş noktalara yapıştıracaktır.
• Test başladıktan sonra, elektrotlar beyninizden kayıt makinesine elektriksel  verileri gönderir. Bu makine elektriksel uyarıları ekranda görünen görsel kalıplara dönüştürür. Bir bilgisayar bu dalgaları kaydeder.

Teknisyen, test devam ederken bazı şeyleri yapmanızı isteyebilir;

• Sizden hareketsiz yatmanızı
• gözlerinizi kapatmanızı
• derin nefes almanızı veya uyaranlara (yanıp sönen ışık veya resim gibi) bakmanızı isteyebilirler.

Test tamamlandıktan sonra, teknisyen elektrotları kafa derinizden çıkaracaktır. Test sırasında, elektrotlar ve cildiniz arasında çok az elektrik geçer, böylece rahatsızlık hissetmeyeceksiniz.

Hastalıkların uygun ve başarılı şekilde tedavi edilebilmesi için doğru şekilde teşhis edilmiş olması gerekir. Gelişen teknolojiyle tanımlanan yeni tetkik yöntemleriyle birlikte tanı konması zor ve tedavisi meşakkatli hastalıkların erken dönemde tespit edilebilmesi ve etkili bir şekilde tedavisinin uygulanması mümkün hale gelmiştir. Hekimlerin klinik yaklaşımda sıklıkla başvurduğu ve hastalıkların değerlendirmesinde önemli veriler sunabilen tetkiklerden biri elektroensefalografi, yani EEG’dir.

EEG Nedir?

EEG veya elektroensefalografi, beynimizin fonksiyon gösterirken fizyolojik sürecin bir parçası olarak ürettiği elektriksel dalgaların özel bir cihaz yardımıyla ölçülmesine ve incelenmesine dayalı bir yöntemdir. Sağlıklı bir kişide sinir sistemini meydana getiren sinir hücreleri fonksiyon gösterirken biyokimyasal mekanizmaların etkisiyle elektriksel aktivite ortaya çıkar. Bu aktivite sayesinde sinir hücreleriyle birbiriyle haberleşebilir, duyu organlarının algıladığı hisler beynin ilgili bölgelerine aktarılabilir veya beyin tarafından verilen komutlar ilgili organa iletilir.

EEG tetkikiyle beyinde gerçekleşen elektriksel aktivitenin yoğunluğu, tipi ve şiddeti tespit edilebilir. Bu sayede beynin etkilendiği çeşitli sağlık problemlerinin tespit edilmesi mümkündür. Bunun yanında beynin etkilenen bölgesindeki elektriksel aktivitedeki değişim sayesinde bahsedilen rahatsızlığın lokalizasyonu belirlenebilir.

EEG Neden Yapılır?

Belirli hastalıklarda beynin elektriksel aktivitesi olumsuz etkilenebilir. Bunun yanında epilepsi gibi bazı rahatsızlıklarda beyin dokusundan kaynaklanan şiddetli elektriksel aktivitelerin varlığı söz konusudur. Özellikle bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans (MR) gibi görüntüleme yöntemleri tarafından tespit edilemeyen hastalıklarda beyin aktivitesinin değerlendirilmesi tanı açısından oldukça önemlidir.

Aşağıda özetlenen rahatsızlıkların tanı ve değerlendirilmesinde EEG kullanılmaktadır:

• Epilepsi hastalığı: Beynin normalin dışında şiddetli elektriksel aktivitede bulunması halinde çeşitli düzeylerde vücutta kasılma veya kas tonusunda kayıpla sonuçlanan epilepsi hastalığının tanı ve değerlendirmesinde EEG sıklıkla kullanılır.
• Kafa travması: Beynin etkilendiği künt veya delici kafa travmalarında beyin hasarına bağlı elektriksel aktivitedeki değişimler incelenebilir.
• Beyin tümörleri: Beyin dokusunda yer kaplayan iyi veya kötü huyu tümörlerin elektriksel aktivitede meydana getirdiği değişimler EEG ile tespit edilebilir.
• Ensefalit: Beyin dokusunun çeşitli mikroorganizmalar tarafından enfekte olması durumunda EEG ile beyin fonksiyonlarının etkilenme düzeyi belirlenebilir.
• İnme: Beyin damarlarının daralması veya tıkanıklığı halinde ortaya çıkan inmelerde elektriksel aktivitenin incelenmesine bağlı beyin hasarı değerlendirilebilir.
• Ensefalopati: Vücutta gelişen böbrek yetmezliği, karaciğer hastalıkları gibi çeşitli kronik hastalıklar, zehirlenmeler gibi durumlarda beyin fonksiyonlarında ortaya çıkan bozuklukların tetkikinde EEG kullanılabilir.
• Uyku bozuklukları: Uykuya dalmada güçlük veya gün içinde anormal derecede uyku ihtiyacı gibi uyku bozukluklarında beyin fonksiyonlarının değerlendirilmesi gerekir ve sıklıkla EEG kullanılır.
• Demans: İleri yaşla birlikte beyin dokusunun gerilemesiyle ve beyin fonksiyonlarının azalmasıyla sonuçlanan demansın detaylı incelemesinde EEG’den yararlanılabilir.
• Koma: Beyin fonksiyonlarının ilerleyici derecede gerilediği ve hastanın bilincinin kaybolduğu koma halinde beyin fonksiyonlarının varlığı veya düzeyi EEG ile değerlendirilebilir.
• Beyin operasyonları: Beyin cerrahileri öncesi ve esnasında beyin aktivitesinin takip edilmesinde EEG kullanılır.

EEG Nasıl Yapılır?

EEG işlemi baş üzerine yerleştirilen bir ekipman üzerine bulunan elektrotlar yardımıyla beynin farklı bölgelerindeki elektriksel aktivitenin ölçülmesini sağlar. İşlem ağrısız ve güvenlidir. İşlem esnasında kişinin sabit bir şekilde dinlenmesi istenirken epilepsi gibi rahatsızlıkların değerlendirilmesinde elektriksel aktivitedeki değişimin tespit edilebilmesi için hastaya hızlı nefes alması veya parıldayan ışık gösterilmesi sağlanarak aktivitede değişim uyarılabilir. Bu durumda işlem esnasında hastada nöbet tetiklenebilir. EEG personeli böyle bir durumda hastaya uygun müdahaleyi yapacak şekilde eğitimlidir ve güvenle uygulanabilir.

EEG sırasında ölçülen beyin dalgalarının yanı sıra parazitlenme olabildiğinden, işlem esnasında belirli noktalara dikkat edilmesi gerekebilir. Bu açıdan hastada kalp atış hızı, solunum, terleme, ağız ve vücut kaslarının hareketleri EEG’de parazit dalgalara yol açabilir. Yine hastanın tetkik öncesinde uyarıcı veya sakinleştirici ilaç kullanması, kafein tüketimi, düşük kan şekeri veya saç spreyi kullanması gibi koşullarda da test sonuçları etkilenebilir.

EEG çekimi öncesi hastadan varsa kullandığı belirli ilaçlara ara vermesi istenebilir. İşlem öncesi saçın yıkanması test sonuçları açısından yararlı olabilir. Testten 8 saat öncesine kadar özellikle kafein içerikli gıda tüketilmemesi istenir. Uyku esnasında çekilmesi planlanan EEG öncesi hastadan çok az süre uyuması talep edilebilir. EEG işlemi genellikle 30 ila 60 dakika arasında sürer.

EEG tetkiki genellikle hastanelerde, görüntüleme laboratuvarlarında veya polikliniklerde EEG için özel hazırlanmış laboratuvar veya odalarda yapılır. Hastanın hazırlanmış sedyeye uzanması veya sandalyeye oturması istenir. Teknisyen tarafından hastanın baş ölçüleri alınır ve elektrotların hangi bölgelere yerleştirileceği tespit edilerek işaretleme yapılır. İşaretleme yapılan bölgelere elektriksel aktivitenin daha net algılanabilmesi için özel hazırlanmış jel sürülür. Yaklaşık 16 ila 25 adet elektrot sürülen jel bölgelerine veya bazı hastalarda başa geçirilen özel ekipman üzerine yerleştirilir. Ölçüm başladıktan sonra teknisyen tarafından verilen komutlara göre hastalardan göz kırpmaları, derin nefes almaları veya parlak ışığa bakmaları istenebilir.

EEG Sonuçları Nasıl Yorumlanır?

Sağlıklı bir kişinin EEG sonucunda değişik şiddet ve frekanslara sahip farklı dalgalar izlenir. Kişinin o an uyanık veya uyur vaziyette olması, herhangi bir uyarıcıya maruz kalması, hareket veya düşünme gibi beyin aktivitelerinde bulunması gibi koşullara bağlı olarak EEG’de tespit edilen dalgaların şekli, şiddeti ve frekansı değişkenlik gösterir.

Bununla birlikte, beyin dokusunu etkileyen çeşitli rahatsızlıklarda sağlıklı kişilerde olağan durumda izlenen dalgalardan farklı şiddet ve frekanslarda beyin dalgaları meydana gelir. Böyle durumlarda nöroloji uzmanı hekim tarafında bu dalgaların değerlendirilmesi gerekir. Dalga tipine ve özelliklerine bağlı olarak spesifik bir nörolojik problemin tanısı konulabilir veya altta yatan nedenler açısından ileri tetkiklerin planlanması gündeme gelebilir.

EEG Kimlere Yapılır?

EEG beyin aktivitesi ölçümünün tanı ve takipte önemli olabileceği nörolojik hastalıkların varlığı veya şüphesi olan hastalara uygulanabilir. Bu hastalar aşağıdaki gibi özetlenebilir:

• Epilepsi hastaları
• Beyin kanaması şüphesi olanlar veya kanama tespit edilenler
• İnme veya beyin-damar hastaları
• Beyinde yer kaplayan kitle şüphesi veya beyin kanseri olanlar
• Ensefalit gibi beyin dokusunu etkileyen enfeksiyonların varlığında
• Aşırı uyku (narkolepsi) veya uykusuzluk (insomnia) bozukluğu olanlar
• Kafa travması öyküsü olanlar
• Migren teşhisi olan hastalar
• Aşırı alkol veya ilaç kullanım öyküsü olanlar
• Koma sürecine giren hastalar