Cirit Oyununun Kuralları

Cirit Oyunu

Cirit, iki takımın at koşturup birbirine değnek atmasıyla oynanan bir oyundur. Geleneksel spor dallarımızdan en heyecanlısı olan cirit, eski canlılığı ile yaşatılmaya çalışılmaktadır. Orta Asya'dan geldiği şekli ile nesilden nesile aktarılmıştır. Bu ata yadigarı sporumuz yabancıların da büyük ilgisini çekmektedir. Cengiz Han zamanında Anadolu'ya geldiği tahmin edilen bu spor, ülkemizin birçok yöresinde oynanmaktadır.

Cirit Oyun Kuralları

Cirit oyununda iki takım bulunur. Bu takımlar yetmiş ile yüz yirmi metre genişliğindeki bir alanda karşılıklı olarak komunlanır. Takımlar alanın en gerisinde altışar, sekizer veya on ikişer kişi olarak dizilir. Ciriti rakibine isabet ettiren ciritçi, takımına bir sayı kazandırır. Eğer ciritçi, attığı ciriti rakibine değil de ata isabet ettirmişse bir sayı kaybeder. Ciritçi karşı taraf oyuncusundan kendisini sakınmak için çeşitli hareketler yapar. Atın sağına soluna, karnının altına, boynuna yatar. Cirit oyununda, sopaların uçları silindir şeklinde kesilerek yuvarlak hale getirilir. Sopaların kabukları yontulur. Bu, isabet halinde yaralanmaya karşı alınan bir önlemdir.

Cirit Ne Zaman Oynanır

Cirit oyunu düğünlerde, önemli günlerde, pazar yerlerinde ve panayırlarda oynanır. Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde bu oyun hala oynanmaktadır.

Cirit oyunu nasıl oynanır çok kısa?

Ciritçiler bölgesel giyimleriyle atlarına biner. Sağ ellerine atacakları ilk ciriti, diğer ellerine de yedek ve yetecek miktarda cirit alırlar. -İki tarafın birinden bir atlı öne fırlar, karşı dizinin önüne metre kadar yaklaşır. Karşı tarafın oyuncularından birisinin adını seslenerek meydana davet eder.

Cirit oyunu nedir kısa bilgi?

At koşturup birbirine değnek atarak bireysel ya da takımca oynanan oyun. Cirit, Türklerin yüzyıllardan beri oynadıkları bir ata oyunudur. Türkler, Orta Asya&#;dan Anadolu&#;ya göç ettiklerinde bu oyunu da beraberlerinde getirmişlerdir. Cirit oyunu, Türklerin en büyük tören ve spor oyunuydu.

Cirit nasıl oynanır ve kuralları nelerdir?

Oyunun kuralları:

1. Oyunda 2 takım bulunur.
2. Oyuncuların sağ ellerinde atacakları cirit bulunur.
3. Cirit oyunu 35 dakikalık 2 devreden oynanır.
4. Oyun esnasında attan inilmez.
5. Rakibin alay duraklarına girilemez.
6. Oyuncu elindeki ciriti düşürürse ceza alır.
7. Ciriti rakibe değilde ata isabet ettiren oyuncu puan kaybeder.

Cirit Nedir Özellikleri Nelerdir?

Cirit, at üzerinde oynanan spor dallarından biridir. At üzerindeki sporcunun ciridini rakibe karşı isabetli bir şekilde atmasını, muharebe anında kendisine ve bineğine olan hakimiyetini ve bu yolla rakibine üstün gelmesini amaç edinen, kuralları olan bir spordur.

Cirit oyunu Anadolu&#;ya nereden gelmiştir?

Cevap: Cirit, iki takımın at koşturup birbirine değnek atmasıyla oynanan bir oyundur. Cevap: Orta Asya&#;dan gelmiştir. Cevap: Cengiz Han zamanında Anadolu &#;ya gelmiştir.

Cirit hangi ilimizde meşhurdur?

Ata sporu atlı cirit oyunu Doğu Anadolu Bölgesi&#;nde özellikle Erzurum ve Kars illerinde rağbet görüyor. Köylüler ata binmeyi ve cirit atmayı çocuk yaşlarda öğreniyorlar.

Cirit sporu nasıl bir spordur?

Türklerin ata sporu olan cirit, tarihte atlı askerlerin at binme ve mızrak kullanma kabiliyetlerini geliştirmek için oynadığı bir savaş sporudur. Günümüzde atlı cirit, at üzerindeki sporcunun ciridini rakibine isabetli bir şekilde atmasını amaçlayan ve kuralları olan bir spordur.

Cirit oyununun kuralları nelerdir?

Cirit Atma Kuralları

• Cirit ortasında yer alan sicimden sağ el avuç içiyle kavranarak sol omuz hizasında tutulmalıdır.
• Sporcu, ciridi pist üzerinde işaretlenmiş özel bir çizgiye ulaşmadan önce fırlatmalıdır.
• Cirit yere düşene kadar sporcu atış alanından çıkmamalıdır.

Cirit oyununu kim bulmuştur?

At üzerinde oynanan bu oyunun kökeni atalarımızın göçebe geçmişine dayanır. Bilindiği üzere, at kültürümüzde önemli bir yer tutar ve bu etki spor hayatımızda da karşılık bulmuştur. Bu oyunun ilk olarak Türkler tarafından, Orta Asya&#;da oynanmaya başladığı düşünülür.

Cirit oyunu nerelerde oynanir?

Sorusunu birlikte cevaplayalım; Günümüzde pek rastlamadığımız, eski zamanlardan kalma Türklerin ata sporu olarak adlandırdığı oyunlardan biridir. Erzurum, Bayburt, Kars, Balıkesir ve Konya illerinde hala oynandığı bilinmektedir.

Gülle atma nedir kuralları nelerdir?

Gülle tek elle çeneye yakın tutularak atış devam ederken bu el başlangıç noktasından aşağıya düşmemelidir. Gülle hiçbir zaman omuzdan açık tutulamaz. Sporcu, gülle yere düştükten sonra yarışma alanını belirlenen bölgeden terk eder. Sporcu sayısı sekizden fazlaysa sporcular üç atış hakkına sahiptir.

Gülle atma oyunu nasıl oynanır?

Gülle Nasıl Atılır? Gülle, omuzdan sadece tek elle atılacaktır. Sporcu atışı yapmak için çember içinde konumunu aldığı zaman, gülle boyun ya da çeneye dokunacak ya da yakın duracak ve el, atma hareketi sırasında bu pozisyonun aşağısına düşmeyecektir. Gülle omuz hizasının arkasına götürülmeyecektir.

Cirit oyunu nasıl ortaya çıktı?

yüzyılda Fransa&#;da, Almanya&#;da ve diğer ülkelerde de Cirit Oyunu yayılmıştır yüzyılda Osmanlı Türkleri tarafından bir Savaş Oyunu olarak kabul edildi. yüzyılda bütün Osmanlı ülkesi ve saraylarının en büyük gösteri sporu ve oyunu oldu.

Cirit oyunu İslamiyetten önce ve sonra Türkler tarafından oynanan eski geleneksel bir ata sporudur. Atlı cirit oyununun yaklaşık yıllık bir geçmişi vardır. Cirit&#;in en kullanılan diğer ismi Çevgan&#;dır.

Türklerin geçmişine baktığımızda çok fazla savaş yaptığını görürüz. Bu yüzden Türklerde at çok değerli bir yere sahiptir. Hatta atlı cirit oyununun Türkler için savaşa hazırlık niteliğinde olduğu bile söylenebilir. Hem atı hemde kişileri savaşa hazırlamak için yapılan bir spordur. Bunun yanında eğlence ve kendini kanıtlama isteği de bu oyun için ön plana çıkmaktadır.

Neredeyse bütün Türk devletlerinde cirit oyunu oynanmıştır. Hatta Osmanlı döneminde padişahların bile cirit sporunu yaptığı kaynaklar tarafından bilinir.

Cirit genellikle meşe ya da hurma ağacı dalından yapılan bir değnektir. Yaklaşık 1 metre boyunda olur ve iyice yontulur. Cirit mızrağa benzer ve iki ucuna demir yerleştirilir.

Cirit Oyunu Hakkında Bazı Kısa Bilgiler

• Cirit oyununda atın heybetli durması ve kuyruğunu dikmesi bir gurur kaynağı olarak görülür.
• Atlı cirit oyunu en gözde dönemini Osmanlı İmparatorluğu&#;nda yaşadı. Cirit oyununu herkes tarafından oynanırdır. Osmanlı&#;da cirit sporunda ölen şehit sayılırdı.
• Atın olmadığı zamanlarda Yaya Ciridi oyunu oynanırdı. Atlı ciritle oyun aynı olsa da tek farkı atsız oynanmasıdır.
• Cirit oyununda ciritçi atı iyi kontrol edebilmelidir.
• Deyneği yani ciriti ata değdirmek genel olarak acemilik sayılırdı.

Cirit Oyunu Terimleri

Cirit oyunundan kullanılan terimler:

Alay Durağı: Oyuncuların beklediği sahanın başında ve sonunda bulunan 7 metrelik alandır. Bu alanın gerisine çıkan oyuncular ceza olarak puan kaybederler.

Yasak Alanlar: Alay durağı ile atış alanı arasında kalan 7 metrelik bir alandır. Bu bölümden atış yapılamaz. Bu bölümden atış yapan oyuncu puan kaybeder.

Atış Alanları: Oyuncunun atışını yapabileceği alandır. Bu alanın dışında herhangi bir yerde atış yaparsa puan kaybeder.

Bağışlama: Dünya&#;daki diğer oyunlardan Cirit oyununu ayıran en belirgin özelliktir. Cirit atmadan rakibin atına yaklaşan oyuncu atış yapmaz. Bu duruma bağışlama denir ve oyuncu puanını yine de alır.

Arpacı: Beceriksiz cirit oyuncusu için kullanılan kelimedir.

Hampacı: Karşı takımdan çıkış yapan oyuncuya denir.

Mühürlemek: Ciritin rakip oyuncuya temas etmesi demektir.

Cirit Oyunu Tarihi

Cirit oyunun Orta Asya kökenli bir oyundur.

Cirit Anadolu&#;ya Orta Asya&#;dan gelmiş bir oyundur.

Anadolu Selçuklu Devleti hükümdarı Alâeddin Keykubad’ın Cirit oyununu çok sevdiği bilinmektedir.

Orhan Gazi Bursa&#;yı fethettiği zaman Balıklı köyü ile Atçılar meydanı arasında kalan alanı Cirit alanı olarak ilan ettiği bilinir. Her cuma günü bu alanda cirit yarışmaları düzenlenirdi.

yüzyılda Cirit Osmanlı&#;da bir savaş oyunu olarak kabul edildi.

ve yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu&#;nda en yaygın dönemini yaşadı. Ülkenin her yerine cirit sporu yayılmıştı.

yüzyılda Avrupa ülkelerine cirit yayılmıştır.

yılında tehlikeli bir oyun olduğundan funduszeue.info tarafından yasaklandı. Çünkü cirit oyunu esnasında çok büyük yaralanmalar meydana geliyordu.

yılında Konya Turizm Derneği&#;nin çabalarıyla bir cirit şenliği düzenlenmiştir.

Ülkemizde Erzurum, Kars, Bayburt, Balıkesir, Söğüt, Konya yörelerinde hala oynanmaktadır.

Ülkemizde yukarıdaki şehirler dışında özellikle kırsal alanlarda düğün ve şenliklerde Cirit oyunu oynanmaktadır.

Yurtdışında Afganistan, İran ve diğer Türk nüfusun olduğu bölgelerde oynanmaktadır.

Cirit Oyunu Kuralları

Oyunun kuralları:

1. Oyunda 2 takım bulunur. Takımlar en az ya da 12&#;şer kişi olmalıdır. (Bazı yörelerde 6 veya 8&#;li takımlarda olduğu bilinmektedir.)
2. Oyuncuların sağ ellerinde atacakları cirit bulunur. Diğer elinde ise yedek ciritleri bulunur.
3. Cirit oyunu 35 dakikalık 2 devreden oynanır. Toplamda 70 dakika sürer.
4. Oyun esnasında attan inilmez.
5. Rakibin alay duraklarına girilemez.
6. Oyuncu elindeki ciriti düşürürse ceza alır.
7. Ciriti rakibe değilde ata isabet ettiren oyuncu puan kaybeder.
8. Oyuncu rakibi kovalarken birden fazla cirit fırlatarak sayı kazanabilir.
9. Ciriti ata değen oyuncu bazı yörelerde oyundan çıkarılır.
10. Atı ile karşı rakip bölgesine giren oyuncunun takımı puan kaybeder.
11. Atış sahası dışına çıkarak atış yapan oyuncu puan kaybeder.
12. Sahasından erken çıkan oyuncu ceza olarak puan kaybeder.
13. Oyuncu elindeki ciriti kasten yere atarsa puan kaybeder.
14. Oyuncu rakibin atına kasten çarpası durumunda puan kaybeder.
15. Oyuncu çok yakın pozisyonda cirit atamaz. Bağışlaması gerekir. Eğer bağışlamazsa puan kaybeder. Bağışladığı zaman zaten puanı kazanacaktır.
16. Atından düşen oyuncu puan kaybeder.

Cirit Nasıl Oynanır?

Cirit oynanacak alan metreye 40 metre genişliğinde olmalı. Ayrıca oyun alanı yumuşak toprak olmalı.

Cirit oyunu 35 dakikalık 2 devreden oynanır. Toplamda 70 dakika sürer.

Yörede ileri gelen büyükler ya da cirit oyununu iyi bilen biri hakem olarak görevlendirilir.

Oyun iki takım arasında oynanır. Her iki sahanın iki ucuna yerleşir.

Oyuncuların önünde 7 metrelik alay durakları bulunur. Bu alay duraklarının önündeki 5 metre ise yasak alan bulunur. Yasak alanda sahanın orta çizgisine doğru bulunan 7&#;şer metrelik alanlar atış alanlarıdır. Bu atış alanları oyunda kesik çizgiler ile gösterilir.

En az ya da 12&#;şer kişilik 2 takım gerekir. (Sayı bazı yörelerde değişebilir.) Takımlar kurulduktan sonra aynı futbolda ki gibi saha seçimi ve ilk atış hakkı için kura çekilir. Saha hakkını kurada kaybeden takım atış hakkını kazanmış olur.

Bunlar seçildikten sonra oyuncular alay duraklarına giderek oyunun başlamasını bekler.

Oyuna başlayacak olan takımdan bir kişi atın üzerinde karşı takımın atış bölgesine kadar gider. Burada rakip oyunculardan birinin ismini söyleyerek ciriti o oyuncuya doğru fırlatır. Ciriti fırlattıktan sonra geri dönüp kendi alay durağına kaçmaya çalışır.

İsmi söylenen oyuncu ise bu rakibin peşinden atıyla gider. Elindeki ciriti fırlatarak rakibi vurmaya çalışır. Diğer oyuncu ise doludizgin giden atın üzerinde çeşitli hareketler yaparak ciritten kaçmaya çalışır.

• Rakibin gövdesinden vuran takım 4 puan kazanır.
• Rakip fırlatılan ciriti havada yakalarsa ya da ciritten başarılı bir şekilde kurtulursa 3 puan alır.
• Ciriti alay durağında yakalarsa 1 puan alır.
• Rakibin önüne geçip rakibe vurma şansı varken vurmama olayına rakibini affetme denir. Vurmadan 3 puan kazanır.
• Ciriti rakibe değilde ata isabet ettiren takım puan kaybeder.
• Oyuncu kovalarken birden çok cirit atıp birkaç kez sayı kazanabilir.

Eğer kovalayan oyuncu rakibini vuracak fırsatı olmazsa bu sefer rakip bir oyuncunun ismini söyleyip ciriti fırlatarak oyunu yeniden başlatır.

Bu şekilde oyun devam eder ve en çok puanı olan takım oyunu kazanır.

Cirit oyununun diğer bir adı da Çavgandır. Cirit, Türklerin yüzyıllardan beri oynadıkları bir ata oyunudur.  Eski Türkler için atın çok önemli bir yeri vardı. at üstünde oynanan cirit oyunu da Türklerin en önemli sportif oyunuydu.  Osmanlı döneminde de özellikle funduszeue.info  bütün Osmanlı ülkesi ve saraylarının en büyük gösteri sporu ve oyunu oldu. ancak tehlikeli bir oyun olması sebebiyle ’da II. Mahmut tarafından yasaklandı. bu yasak ise geçici oldu çünkü daha sonra cirit oyunu  yine Osmanlı Ülkesi’nin başta gelen meydan ve savaş oyunu olarak her tarafa yayıldı.

Cirit Oyunu, daha yıl öncesine değin Anadolu’da yaygın bir oyun olduğu halde son yıllarda sadece Balıkesir, Söğüt, Konya, Kars, Erzurum ve Bayburt yörelerinde yaşamaya devam etti. yıldan beri Konya ve Balıkesir’de tarihe karıştı. Halkın ilgisini çekmek için cirit meydanında davullar ve zurnalar çalınır. Ayrıca Yurtdışı İran, Afganistan ve Türkistan Türkleri ile Türklerle meskûn diğer Asya yörelerinde de hâlâ canlılığını ve geleneğini sürdürmektedir.

Her yıl Ertuğrul Gazi Törenleri dolayısıyla eylül aylarının ikinci Pazar günleri Söğüt’te, çeşitli şenlikler vesilesiyle de Erzurum, Kars ve Bayburt dolaylarında oynanmaktadır.

Cirit nasıl oynanır? Kuralları Nelerdir?

-Cirit Oyunu’nda iki takım bulunur. Bu takımlar 70 ilâ metre genişliğindeki bir alanda karşılıklı olarak alanın en gerisinde 6’şar, 8’er veya 12’şer kişi olarak dizilirler.

-Ciritçiler bölgesel giyimleriyle atlarına biner. Sağ ellerine atacakları ilk ciriti, diğer ellerine de yedek ve yetecek miktarda cirit alırlar.

-İki tarafın birinden bir atlı öne fırlar, karşı dizinin önüne metre kadar yaklaşır. Karşı tarafın oyuncularından birisinin adını seslenerek meydana davet eder. Sağ elindeki ciriti ona doğru savurur, sonra geri döner, atını kendi dizisine doğru mahmuzlar. Karşı tarafın davet edilen oyuncusu hızla onu takip eder, elindeki ciriti geri dönüp kaçan karşı taraf elemanına fırlatır. Bu kez ilk oyuncunun çıktığı sıradan diğer bir ciritçi onu karşılar. İkinci diziden çıkan, sırasındaki yerini almak için süratle yerine dönmeye çalışır. Bu defa rakibi onu kovalar ve ciritini atar.

Oyun böylece sürer. Cirit isabet ettiren ciritçi takımına bir sayı kazandırır. Eğer ciritçi attığı çavganı rakibine değil de ata isabet ettirmişse bir sayı kaybeder.

-Ciritçi karşı taraf oyuncusundan kendisini sakınmak için çeşitli hareketler yapar, atın sağına soluna, karnının altına, boynuna ağar.

-Bazı ciritçiler rakibi kaçıp dizisine ulaşana kadar üç-dört cirit savurarak isabet ettirmek suretiyle sayı toplar. Bu arada başına, gözüne, kulağına cirit isabet eden bazı oyuncuların yaralandığı olur. Bu türlü isabetler neticesinde ölenlerin olduğu bilinmektedir. Bu durumda ölen, er meydanında ölmüş sayılır, yakınları şikâyetçi ve dâvacı olmaz. Babaları ölen çocuklarıyla öğünürler.

Öte yandan cirit oyununda ölüm olmaması için, daha evvelleri hurma ve meşe ağacından santim uzunluğunda, cm. kutrunda yapılan ciritler, daha sonraları kavak ağacından yapılmaya başlanmıştır. Sopaların uçları silindir şeklinde kesilerek yuvarlatılır. Kabukları yontulur. Bu isabet halinde bir yara açılmasını ve ölüm tehlikesini yok etmek için alınan bir tedbirdir.

Seyredenler ciritçileri ve atları teşvik için çeşitli şekilde bağırır, onları heyecana getirirler. Ciritçiler arasında birbirine hasım olanlar varsa, bunların karşı tarafta yer almamasına dikkat edilir, aynı dizi içine dahil edilirler.  Eski ciritçilerden bir kurul, oyunun sonucunu ilân eder. Cirit sona erince, cirit oyununu düzenleyenler başarılı olanlara ödüller, ziyafetler verir.

Cirit Oyununda Kullanılan Terimler

– Değnek: Çeşitli yörelerde cirit oyununa verilen ad.

– Cirit Havası: Cirit oynanırken davul ve zurna ile özel ritimlerde çalınan ezgilerin tümü yada bir tanesi.

– At Oyunu: Cirit’in Tunceli ve Muş yöresindeki adı.

– At Oynatma Havası: Tunceli ve Muş yörelerinde ciritten önce at oynatma için özel ritimlerde çalınan ezgi
ve ritimlere verilen ad.

– Rahvan: Atın iki ayakla koşar gibi aynı yanda bulunan ayaklarını aynı anda atarak yaptığı, biniciyi sarsmayan bir yürüyüş şeklidir.

– Rahvan At: Biniciyi sarsmadan yürüyen at.

– Tırısa Kalkmak: Atın çaprazlama ayak atarak hızlı ve sarsıntılı yürüyüşüne denir.

– Dörtnal: Atın en hızlı koşuşu.

– Hücum Dörtnal: Atın en hızlı koşuşunun daha ilerisinde bir süratle hedefe at sürme.

– Adeta: Atın düz yürüyüşü.

– Aheste: Atın ağır ağır, arka kalçalara yüklenerek yürüyüşü.

– At Başı: İki atın bir hizada oluşu.

– At Cambazı: Ciritte at üzerinde beceri ve hüner gösteren binici.

– At Oynatmak: Ciritte hüner göstermek.

– Sipahi: Eskiden Yeniçeriler zamanında bir sınıf atlı askere denirdi. Fakat iyi at binen kişilere de at oyunlarında becerisi olan oyunculara da çeşitli yörelerde bu adlar kullanılmaktadır.

– Seymen Olmak: Ulusal giysilerin yöreye ait olanlarının düğün nedeni ile Ankara dolaylarında giyilmesine denir.

– Osmanlı: Atlı, süvari anlamında kullanılmaktadır.

– Menzil: Ciritte at üzerinde sıra biçiminde duranlara verilen ad.

– Alan: Cirit meydanına verilen ad. Cirit oynanan yer.

– Şehit: Ciritte isabet alıp ölenlere verilen ad.