Aktif Metaller Bazlarla Tepkime Verir Mi

DENEYİN ADI: Soy Metallere Asitlerin Etkisi

DENEYİN AMACI: Soy metaller üzerinde asitlerin etkisini gözetlemek

TEORİK BİLGİ:

     Sulu çözeltilerinde ortama H⁺  veren bileşiklere asit denir. Asitler organik asitler ve inorganik asitler olmak üzere ikiye ayrılır.

Organik Asit: Yapısında C atomu bulunduran asitlere denir.

İnorganik Asit: Yapısında C atomu bulundurmayan asitlere denir.

       Aşağıda bazı önemli asitlerin simgeleri ve çok olarak bulundukları bazı yerleri verilmiştir.

Asitlerin Genel Özellikleri:

v     Tatları ekşidir.

v     Asitler yakıcı ve tahriş edici özelliğe sahiptirler.

v     Sulu çözeltilerinde (+) ve (-) iyonlar içerirler bu yüzden elektrik akımını iletirler.

v     Mavi turnusol kağıdını kırmızıya çevirirler.

v     Bazlarla etkileşerek tuz ve su oluştururlar.

v     Asitler aktifliği hidrojenden büyük metallerle tepkimeye girerek tuz ve H₂ gazı oluştururlar.

v     Cu, Hg, Pt, Ag, Au metalleri asitlerle tepkimeye girdiklerinde H₂ gazı açığa çıkarmazlar.

       Bilinen elementlerin yaklaşık dörtte üçü metaldir. Bu metaller günlük yaşantımızda birçok alanda kullanılır. Örneğin endüstride, ulaştırmada ve haberleşmede kullanılan makineler ve araçlar, yapı gereçleri ve ev eşyalarının önemli bir kısmı metallerden ya da metal alaşımlardan yapılmıştır. Elektrik enerjisinin üretimi, dağıtımı ve kullanılması de metallerle sağlanır. Hatta nükleer santrallerde elektrik enerjisi üretiminde radyoaktif uranyum metali kullanılır.

      Hangi metalin nerede kullanılacağı metallerin fiziksel, kimyasal özelliklerine ve maliyetlerine bağlıdır. Örneğin altın ve gümüş elektrik akımını en iyi ileten metallerdir. Ancak bakır ve alüminyum hem daha kolay tel haline getirilebilir, hem de daha ucuz olduğundan elektrik kablolarının yapımında daha fazla kullanılır. Ancak yüksek iletkenliğe ihtiyaç duyulan cihazlarda altın kullanılır.

     Metaller kendi aralarında bazı ortak özelliklere sahiptir. Bu özellikler elementten elemente farklılık gösterir. Örneğin altın ve gümüş diğer metallere göre elektrik akımını ve ısıyı daha iyi iletir. Aynı şekilde metallerin erime noktaları genellikle yüksektir, ancak her metalin kendine özgü erime noktası vardır.

      Metaller tepkime girme isteklerine göre aktif metaller, yarı soy metaller ve soy metaller olarak gruplandırılabilir

Aktif Metaller

      Bu metallerin kimyasal tepkimeye girme eğilimleri çok fazla olduğundan doğada ancak bileşikleri halinde bulunabilirler. Su, hava ve asit gibi kimyasal maddelerle çok hızlı tepkimeye girerler. Örneğin Li, K, Ba, Sr, Ca, Na aktif metallerdir. Soğuk su ile bile şiddetli tepkime verirler.

Yarı Soy Metaller

       Bu metallerin kimyasal tepkimeye girme eğilimleri çok azdır. Oksijensiz asitlerle tepkimeye girmezler. Sadece bazı oksijenli asitlerle belli şartlarda tepkimeye girerler. Örneğin Cu, Hg ve Ag yarı soy metallerdir.

Soy Metaller

      Kimyasal tepkimeye girme istekleri çok azdır. Birçok kimyasalla tepkimeye girmezler. Örneğin soy metal olan altın ve plâtin akkor hâline gelene kadar ısıtılsa dahi oksijen, su ve asit gibi kimyasalların birçoğuna karşı dayanıklıdır.

Periyodik tabloda soy metaller buralarda bulunuyor.

KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER:

v     Cam balon

v     Ayırma hunisi

v     Çinko (Zn) parçası

v     Bakır (Cu) parçaları

v     Alüminyum (Al) parçaları

v     HNO₃ çözeltisi

v     HCl çözeltisi

v     Tıpa

v     Cam ve plastik boru

v     Su kabı

v     Beher

DENEYİN YAPILIŞI:

      Vakit kaybolmaması ve iki olay arasındaki farkı daha iyi görebilmemiz için iki düzenek hazırladık. Deneyimizde çinko yerine alüminyum kullandık. Birinci aşamada asit olarak derişik HNO₃ çözeltisini kullandık. Her iki ayırma hunisine de biraz derişik HNO₃ çözeltisi koyduk. Cam balonların ise birine iki parça bakır, diğerine de iki parça alüminyum koyduk. Daha sonra alüminyum parçalarının olduğu cam balona damla damla HNO₃ çözeltisi ilave ettik. Çözelti şeffaf bir renk aldı ve kahverengi bir gaz çıkışı gözlemledik. Bu işlemi bakır parçalarına da uyguladık. Bakır parçalarına HNO₃ çözeltisi ilave ettiğimizde çözelti yeşil bir renk aldı ve kahverengi bir gaz çıktığını gördük.

     Bunları gözlemledikten sonra derişik HNO₃ çözeltisi yerine derişik HCl çözeltisini kullanarak deneyimizi tekrar yaptık. Bu deneyimizde HCl alüminyumla tepkime verdi bir gaz çıkışı gözlemledik fakat HCl çözeltisi bakır ile tepkime vermedi.

     Son olarak çinko metali ile HCl çözeltisi tepkime verecek mi diye baktık. Şeffaf  bir gaz çıkışı olduğunu gözlemledik yani HCl çözeltisi ile çinko tepkime verdi.

DENEYİN SONUCU:

   Deneyimizin sonucunda aşağıdaki tepkimeler gerçekleşti.

   Al_(k) + 2HCl_(suda) &#;  H₂ + AlCl3_(suda)

   Al_(k) + 4HNO3_(suda) &#;  NO₂ + H₂O  (NO₃^- + H⁺)

   Cu_(k) + HCl_(suda) &#;  tepkime vermez

   Cu_(k) + 4HNO3_(suda) &#; 4NO₂ + 2H₂O + CuO_(suda)

YORUM:

     Deneyimizde iki ayrı asitle deneme yaptık. HNO₃ çözeltisi her iki metalle de tepkime verirken HCl çözeltisi alüminyumla tepkime verirken bakırla tepkime vermedi. Bakırın  HNO₃ ile tepkime verip HCl  ile tepkime vermemesinin nedeni nitratın özelliğinden kaynaklanmaktadır.

     Deney düzeneğimizi oldukça alçak kurduk. Bunun sebebi asitle çalıştığımız içindir. Herhangi bir aksilikte kırılmada asit daha az alana yayılsın diye düzeneğimizi alçağa kurduk.

     Bu deneyimizde çıkan gazı daha iyi gözlemleyebilmek ve tepkime sonunda çıkan gazları doğrudan solumamak için bir kap su içindeki cam balona gönderdik. Bu hem sağlığımız açısından hem de daha iyi gözlem yapabilmek için çok iyi bir düzenekti.

HATALAR:

    Bakır, alüminyum, çinko parçalarını koyarken tıpaları açtık. Bu sırada balona dışarıdan hava da girdi. Yani gözlemlediğimiz gaz çıkışları hepsi tepkimeden dolayı oluşan gazlar değildi.

     Asit çözeltilerini değiştirdiğimizde ayırma hunilerini yıkamadık. Yani ikinci olarak derişik HCl çözeltisiyle yaptığımız deneyde az da olsa hata yaptık. Ayırma hunilerini yıkamadığımız için az da olsa HNO₃ çözeltisi kalmıştır.

KAZANIMLAR:

8. sınıf 3. ünite     (Maddenin yapısı ve özellikleri)

v       Metal, ametal ve yarımetal özelliklerini karşılaştırır.

v       Periyodik tablonun sol tarafında daha çok metallerin sağ tarafında ise daha çok ametallerin bulunduğunu fark eder.

v       Asitleri ve bazları dokunma tatma ve görme duyuları ile ilgili özellikleriyle tanır.

KAYNAKÇALAR:

v     funduszeue.info

v     funduszeue.info

v     Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen ve Teknoloji Öğretmenliği

                                 Laboratuar Kılavuzu

v     Güven-Der Yayınları ÖSS-ÖYS Hazırlık      KİMYA

v     Modern Üniversite Kimyası (C.E. MORTİMER)

İçindekiler:

1. Asitler metallerle tepkimeye girer ve metalleri aşındırır mı?
2. Bazlar hangi metallere etki eder?
3. H2 Ne gazı?
4. H2 gazı yanıcı mıdır?
5. Amfoter metaller zayıf asitlerle tepkimeye girer mi?
6. Amfoter metallerin asitlerle tepkimeleri sonucu hangi gaz açığa çıkar?
7. Aktif metaller kimlerle tepkime verir?
8. Aktif metaller kuvvetli bazlarla tepkime verir mi?
9. HCl AG gaz açığa çıkar mı?
10. Zn HCl ile tepkime verir mi?
11. Kral suyunun bileşiminde hangi maddeler vardır?
12. Altın ne ile tepkimeye girer?
13. Kral suyu hangi element?
14. Kral suyu altını çözebilir mi?

Asitler metallerle tepkimeye girer ve metalleri aşındırır mı?

Doğrulanmış Cevap. Asitler birçok metalle tepkimeye girerler. Asitlerin metallerle tepkimesi sonucu tuz ve hidrojen gazı oluşur.

Bazlar hangi metallere etki eder?

Amfoter Metaller Asit ve kuvvetli bazlarla tepkimeye giren aktif metallere denir.

H2 Ne gazı?

Standart sıcaklık ve basınç altında renksiz, kokusuz, metalik olmayan, tatsız, oldukça yanıcı ve H2 olarak bulunan bir diatomik gazdır.

H2 gazı yanıcı mıdır?

Renksiz,kokusuz,zehirsiz , boğucu , aşırı derecede yanıcı ve parlayıcı bir gazdır. Boğucu gazdır , zehirli değildir, genellikle korozif değildir, oldukça parlayıcıdır, hava ile parlama sınırı % 4 – 74,5 dir. Helyum dışında tüm gazlar sıvı hidrojen gazının sıcaklığında katılaşır.

Amfoter metaller zayıf asitlerle tepkimeye girer mi?

Amfoter metaller, kuvvetli asit -bazla tepkime verirken zayıf asitle yada zayıf bir bazla da tepkime verebilir mi? Zayıf asitlerle ya da zayıf bazlarla,tepkime veremezler.

Amfoter metallerin asitlerle tepkimeleri sonucu hangi gaz açığa çıkar?

Amfoter metallerle tepkime sonunda çıkan gaz H2 gazidir.

Aktif metaller kimlerle tepkime verir?

Elektron eksiltme eğilimi hidrojen atomundan fazla olan metallere aktif metaller denmektedir. Bu metaller oda sıcaklığında su ile reaksiyona girerler. Aktif metaller asitik çözeltiler ile tepkimeye girerler ve bunun sonucunda tuz ve hidrojen gazı oluşmaktadır.

Aktif metaller kuvvetli bazlarla tepkime verir mi?

Aktif metallerle bazlar tepkime vermezler. Aktif metaller asitlerle tepkimeye girerler.

HCl AG gaz açığa çıkar mı?

Cevap. Cevap: Gümüş bir soy funduszeue.infoni olmayan bileşiklerle tepkimeye girmez. Yani Gaz açığa çıkartmayı bıfunduszeue.infoe olmaz.

Zn HCl ile tepkime verir mi?

AMFOTER METALLER Amfoter metal olan Zn, kuvvetli bir asit olan HCl ile tepkimeye girmiştir. Sonucunda da tuz ve hidrojen gazı açığa çıkmıştır.

Kral suyunun bileşiminde hangi maddeler vardır?

Kral suyu, asitlerin az etki ettiği ya da etki etmediği altın ve platin gibi metallerle tepkimeye girebilen kuvvetli bir asit çözeltisidir. Hidroklorik asit ve Nitrik asitin oranında göre karıştırılmasıyla oluşur.

Altın ne ile tepkimeye girer?

Elektrokimyasal anlamda bir soy metal olmasına karşın, tümüyle yansız da değildir. Sıcaklık ne olursa olsun havadan etkilenmemekle birlikte klor ve bromla tepkimeye girer ve cıvada çözünür. Asitlerden etkilenmez ancak kral suyu olarak adlandırılan hidroklorik ve nitrik asit karışımında çözünür.

Kral suyu hangi element?

Kral suyu, Latince ismiyle -Aqua Regia- asitlerin etki etmediği altın ve platin gibi metallerle tepkimeye girebilen kuvvetli bir asit çözeltisidir. Konsantre hidroklorik asit (tuz ruhu) ve nitrik asitin (kezzap) oranında göre karıştırılmasıyla oluşur.

Kral suyu altını çözebilir mi?

SGS uzmanları, amacınıza en uygun altın (Au) analiz veya deney tekniğinin seçilmesinde size yardımcı olacaktır. Kral suyunda yıkama, oranında hidroklorik asit/nitrik asit karışımıdır. Bu, pek çok baz metal sülfür mineralin yanı sıra altın ve platinyumu da çözündüren güçlü bir oksitleyici karışımdır.